| 34440 |
herdershond |
schaapshond:
sxǫpshōnt (L211p Leunen),
schepershond:
sxiǝpǝrshōnt (L211p Leunen)
|
Hond van verschillend ras die door de herder wordt gebruikt ter bewaking van de schaapskudde. [N 7, 68; N 78, 21a; L 6, 30; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 34438 |
herdersschopje |
schepersschupje:
sxiǝpǝrssxø̜pkǝ (L211p Leunen),
sxēpǝrssxøpkǝ (L211p Leunen)
|
Schop, stok of staf waarmee de herder zand of steentjes naar de schapen werpt om ze in het gelid te houden. [N 18, 11; N 78, 10a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 24894 |
herfst, najaar |
herfst:
herfs (L211p Leunen)
|
herfst, najaar
III-4-4
|
| 24877 |
herik |
herik:
hɛrek (L211p Leunen),
hɛrk (L211p Leunen),
-
haerk (L211p Leunen),
mosterdzaad:
maosterdzaod (L211p Leunen)
|
herik (Sinapis arvensis) [DC 17 (1949)] || mosterdzaad || Sinapis arvensis L. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland en in open bermen met goudgele bijeenstaande bloempjes en zaden in de vorm van zeer dunne opstaande boontjes. Het bloeit van mei tot september. De lengte varieert van 30 tot 80 cm. Het is ook bekend onder de oude naam krodde of wilde mosterd. Dit onkruid wordt vaak verward met knopherik (Raphanus raphanistrum L.), waar het sterk op lijkt. Knopherik komt meer voor op zandige akkers en bermen, terwijl de zaden groter zijn evenals de bloempjes, waarvan de kleur kan variëren van wit tot donkergeel en paars. Het bloeit van juli tot augustus en wordt 20 tot 60 cm hoog. Bij de opgaven wordt door een aantal informanten op dit verschil gewezen. Melm is droge akkergrond. Zie Goossens 1964; 1970 en 1988, 95-108. [N C, 2; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 17, 12; A 43, 12; monogr.]
I-5, III-4-3
|
| 34145 |
herkauwen |
(de) nirk knauwen:
nirk knāu̯wǝ (L211p Leunen),
neerknauwen:
nīrknau̯wǝ (L211p Leunen)
|
Het eerst niet of nauwelijks gekauwde, in de voormaag gedeeltelijk verteerde voedsel opnieuw verwerken. Zie afbeelding 7. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 4, 13; L 14, 26; L 14, 88; L 20, 13; S 13; monogr.]
I-11
|
| 24458 |
hermelijn |
eierwezel:
ejjerwezel (L211p Leunen)
|
hermelijn
III-4-2
|
| 17779 |
hersenen |
hersens:
harses (L211p Leunen)
|
hersenen [SGV (1914)]
III-1-1
|
| 24321 |
hert, ree |
ree:
rieëj (L211p Leunen)
|
ree
III-4-2
|
| 30770 |
het behang insmeren |
inpappen:
inpápǝ (L211p Leunen)
|
Het behangselpapier met behulp van de papborstel met plaksel bestrijken. [N 67, 97a; monogr.]
II-9
|
| 32952 |
het hooi is binnen |
is binnen:
es˱ benǝ (L211p Leunen)
|
Gevraagd werd naar de dialekt-weergave van de uitdrukking "Het hooi is binnen". In Q 100 vult de zegsman dan aan: "Het hooi is onder de pannen ... en den erme man is oet de sjuur." Het onderwerp van de gegeven uitdrukkingen is steeds: hooi. [N 14, 127]
I-3
|