e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Leunen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
rozijn pruimpje: pruumkes (Leunen), rozijn: rezien (Leunen) rozijn, gedroogde druif met pit || verzamelnaam voor krenten en rozijnen III-2-3
rozijnenbrood krentenweg: kreentewég (Leunen), pruimpjesweg: enne bòttrám van pruumkesweg  pruumkesweg (Leunen), rozijnenweg: rezieneweg (Leunen) krenten en/of rozijnenbrood || rozijnenbrood III-2-3
rug rug: rug (Leunen), røg (Leunen) rug [DC 01 (1931)], [SGV (1914)] III-1-1
rug van het blad van de zeis rug: røx (Leunen) De opstaande stevige rand aan de buitenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 5. [N 18, 68e; JG 1a, 1b] I-3
rug, aangeaard stuk rug: røx (Leunen) De verhoogde rug of wal die ontstaat bij het aanaarden van de aardappelen. Bij holvoor(de) heeft betekenisoverdracht plaatsgevonden; het is eigenlijk de open voor naast de rug. [N 12, 27; monogr.] I-5
rui geruizel: gerūzel (Leunen) uitvallen v veren, ruien III-4-1
ruige mest stromest: strø̜i̯[mest] (Leunen) Ruige mest is mest die pas uit de stal is gekomen en daarom nog onverteerd stro bevat. Deze mest vormt aanvankelijk de boven- of buitenlaag van de mesthoop, die o.i.v. zon en wind gemakkelijk verdroogt. Hij heeft daarom ook (nog) niet de kwaliteit van de in het vorige lemma bedoelde mest, die langer en dieper in de mesthoop heeft gezeten. De plaatselijke varianten van [mest [N M, 10b; N 11, 27 add.; N 11A, 4b; JG 1a + 1b add.; div.] I-1
ruin ruin: ryn (Leunen) Gecastreerde hengst. Als de veulens één à twee jaar zijn en de ballen voldoende gezakt en zichtbaar in de balzak zijn, worden zij gecastreerd. Een hengst van drie tot vijf jaar die om de een of andere reden op deze leeftijd nog gecastreerd wordt, wordt meestal gesneden hengst en niet ruin genoemd. [JG 1a, 1b; A 4, 2c; L 20, 2c; L 39, 43; N 8, 20 en 38; S 27; monogr.] I-9
ruiten in het kaartspel ruiten: rute oas (Leunen) Ruiten: Ruiten aas. [SGV (1914)] III-3-2
rukwind steekwind: stęǝkwint (Leunen), windstoot: wiendstoeët (Leunen) Een ongelijke, stotende wind. [N O, 9e] || windstoot, plotseling heftige wind II-3, III-4-4