| 21266 |
koning |
koning:
kø.niŋ (L434p Limbricht)
|
koning [RND]
III-3-1
|
| 22812 |
koning in het kaartspel |
koning:
keuning (L434p Limbricht)
|
En hoe [noemt u van het kaarspel] de [verschillende] plaatjes? - II. Koning. [DC 52 (1977)]
III-3-2
|
| 26670 |
koning van de rosmolen |
koning:
kø̜̄neŋ (L434p Limbricht)
|
De grote, staande as in rosmolens. De koning is aan de onderzijde voorzien van een trekbalk en aan de bovenzijde van een spoorwiel. [N D, 28]
II-3
|
| 24192 |
koolmees, mees |
bijmus:
biemösch (L434p Limbricht),
scharbijmees:
(sjir)biemeisj (L434p Limbricht)
|
Hoe heet de koolmees? [DC 06 (1938)] || koolmees (14 flinkste en bekendste der boombuitelaars; gele zijkanten; broedt in allerlei gaten, ook bij huizen; roep vaak [tie-ta] of [tie-tie-ta] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 33233 |
koolraap (ondergronds) |
koolraab:
(mv)
kolrābǝ (L434p Limbricht)
|
Brassica napus L. subsp. rapifera. Bedoeld is hier de gekweekte knol van de plant met de naam koolzaad. De plant heeft gele bloemen; het vlees van de knol is oranjekleurig; bij sommige variëteiten ook wit. Koolraap stelt minder eisen aan de grond dan bieten. De verbouw is vrij algemeen in Limburg verspreid. De knollen worden vooral als veevoeder gebruikt en dan ingekuild; soms ook werden ze als groente gegeten. Er zijn twee soorten teelt: -onder de grond (hier behandeld); ook wel gewestelijk raapkool of knolraap genoemd of kortweg knol; -boven de grond; ook wel koolraap-boven-de-grond, glaskoolraap of koolrabi genoemd. Vaak is een meervoudsvorm opgegeven naast of in plaats van het enkelvoud; dit is steeds in het lemma aangegeven. Op grond van de laatste medeklinker in deze meervoudsvormen kan als slotmedeklinker van de enkelvoudsvormen eerder een verstemloosde -b dan een -p worden aangehouden. Op een enkel duidelijk tegenvoorbeeld na (meervoud koolrapen) is hier dan ook de spelling -raab aangehouden, in overeenstemming met de spelling -reub. Wanneer is opgegeven dat het woordaccent op de tweede lettergreep ligt is ook dat in het lemma vermeld. Vergelijk ook het lemma Koolzaad. [N 12, 39; N 12A, 3a; JG 1a, 1b, 2c; L 6, 36; monogr.; add. uit N 7, 1b]
I-5
|
| 33234 |
koolrabi, koolraap-boven-de-grond |
koolraab:
[koolraab] (L434p Limbricht),
stoofkraab:
štǫu̯fkrab (L434p Limbricht)
|
Brassica oleracea L. var. gongylodes L. Zie de toelichting bij het lemma Koolraap (Ondergronds). Koolrabi wordt als groente gekweekt. Het komt vaak voor dat de koolraap-boven-de-grond dezelfde naam draagt als de koolraap-onder-de-grond van het vorige lemma. Deze gevallen staan steeds voorop; voor de fonetische documentatie ervan zij verwezen naar de betreffende heteroniem uit het genoemde lemma Koolraap. Voor de spelling (-)raab, zie de toelichting bij het lemma Koolraap. [N 12A, 3b; monogr.; add. uit N 7, 16]
I-5
|
| 24393 |
koolwitje |
pepel:
pepel (L434p Limbricht)
|
koolwitje [DC 18 (1950)]
III-4-2
|
| 21499 |
kooppenning |
godsalder:
Opm. toegift (zie achteraan vragenlijst).
de gaodsalder (L434p Limbricht)
|
een munt, die de koper gaf aan de verkoper (hoogte v.h. bedrag afhankelijk v.d. grootte van de koop) [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 18004 |
koorts |
koorts:
ko:rs (L434p Limbricht)
|
koorts [RND]
III-1-2
|
| 33063 |
kop van de schoof |
kop:
kǫp (L434p Limbricht)
|
De bovenkant van de schoof, daar waar zich de aren bevinden. Zie afbeelding 7. [N 15, 21b; JG 1b]
I-4
|