e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Lommel

Overzicht

Gevonden: 5514
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
begrijpen begrijpen: bəgrééjpən (Lommel) begrijpen III-1-4
begrip, besef benul: bənul (Lommel) benul III-1-4
beiaard beiaard: (nem) beiaard (Lommel) het geheel van zuiver gestemde klokken die door een klavier bespeeld kunnen worden [klokkenspel, beiaard, carillon] [N 112 (2006)] III-3-2
beide beenderen van de onderkaak kaak(s)been: kāksbeǝn (Lommel), kaken: kǭʔǝn (Lommel), schaar: sxɛ̄r (Lommel), scharen: sxɛ̄rǝn (Lommel) De scha(a)r(en) of het geschaar vormen de beide takken van de onderkaak van een paard en de uitwendige holte in het achterste gedeelte daarvan. Zie afbeelding 2.11. [JG 1a, 1b; N 8, 30] I-9
beide panden van een uiteengeploegde akker helft: hęlǝft (Lommel), zijden: zę̄i̯ǝn (Lommel) Het uiteenploegen van een akker levert, als men de keerstroken buiten beschouwing laat, twee even grote stroken op aan weerskanten van de eindvoor in het midden. Uiterlijk is er overeenkomst met het ploegen in panden. Voor deze, afzonderlijk te ploegen delen van een akker zie men echter het vorige lemma. [N 11, 54; N 11A, 121f] I-1
beitel beitel: bē̜(j)tǝl (Lommel), bɛ̄tǝl (Lommel) De algemene benaming voor het stalen werktuig met een wigvormige snede dat dient om bijvoorbeeld gaten of uitsparingen in hout te steken of te hakken. Beitels die door houtbewerkers worden gebruikt, bestaan uit een beitelblad dat aan de onderzijde in een snede uitloopt en aan de bovenzijde via een versmalling, de hals, en vervolgens een verbreding, de borst, in een pin eindigt. Deze pin, de arend, wordt in het houten handvat van de beitel gestoken. Zie ook afb. 63 en vgl. het lemma ɛbeitelɛ in Wld II.11, pag. 33. Het betreft daar de beitel met een andere vorm die door de smid wordt gebruikt bij het doorhakken en splijten van koud of verhit metaal.' [N 53, 34a; N G, 24; L 1a-m; L 21, 12; L 45, 12a; L A2, 434; A 14, 12a; monogr.] II-12
bek bek: bek (Lommel, ... ), bɛk (Lommel), muil: mūīl (Lommel) bek [Willems (1885)] || Het voorste, getande gedeelte bij de rek- en zwiktangen. [N 60, 83d] || muil [Willems (1885)] II-10, III-4-2
bek van de schaar snijpunt: snē̜i̯pønt (Lommel) Met de bek van een ploegschaar wordt de punt, het spits toelopende voorste deel bedoeld. De schaar is zodanig aangebracht, dat de bek op of vlak voor de spits van de ploegzool staat. Voor wat de termen neus, naas, snuit en spits betreft, zie men ook wat daarover in het lemma ploeghoofd wordt opgemerkt. [N 11, 31.I.b + 33b + 38 add.; N 11A, 85c + 87a + 88a + 89a add; monogr.] I-1
bekakt praten gemaakt praten: gemaakt praten (Lommel), op de letter praten: op de letter praten (Lommel) bekakt praten [N 102 (1998)] III-3-1
bekakte praat /bekakt praten gemaakt praten: gemaakt praten (Lommel), op de letter praten: op de letter praten (Lommel) bekakt praten [N 102 (1998)] III-1-4