| 27904 |
raam |
venster:
vęnstǝr (K278p Lommel),
vę̃ ̝stǝr (K278p Lommel
[(+)]
)
|
Zie kaart. Een van glas voorziene opening waardoor het buitenlicht naar binnen valt. In het onderzoeksgebied worden de woorden 'venster' en 'raam' ook wel gebruikt voor de houten of metalen omlijsting waarin de vensterruit wordt geplaatst. In het Standaardnederlands zijn de woorden 'raam', 'venster' en 'glas' onzijdig, in de meeste Limburgse dialecten echter vrouwelijk. Wanneer door de invullers nadrukkelijk een vrouwelijk genus werd opgegeven, is achter de betreffende plaatscode een (+) opgenomen. [N 55, 37; RND 49; A 46, 10a; L mon.; monogr.; Vld.]
II-9
|
| 33452 |
raampje in een poort |
raampje:
ręmkǝ (K278p Lommel),
stalvenstertje:
stalvɛnstǝrkǝn (K278p Lommel)
|
Een raampje in een poort, soms ook een luikje, om door te kunnen kijken, ook wel ter beluchting, al dan niet beglaasd. De opgaven die duidelijk op een deur wijzen, zijn overgeplaatst naar het lemma "deurtje in een poortvleugel" (4.1.10). [N 5A, 54b]
I-6
|
| 30182 |
raamwerk |
gebint:
gǝbęnt (K278p Lommel),
geraamte:
gǝramtǝ (K278p Lommel)
|
Het gehele timmergeraamte van verticale en horizontale balken. [N 4A, 52f; N 31, 45b; monogr.; N 4A, 52e]
II-9
|
| 19057 |
raar, vreemd |
curieus:
kərjus (K278p Lommel),
ook materiaal znd 19a, 003
kurieus (K278p Lommel),
komiek:
kòmĭĕk (K278p Lommel)
|
eigenaardig || zonderling, eigenaardig || zonderling, vreemd [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
| 28447 |
raat |
(het) werk:
wɛrk (K278p Lommel),
schuif:
(mv)
sxø̜wvǝn (K278p Lommel)
|
Een raat is een schijf gevormd door twee lagen met de rug tegen elkaar liggende zeszijdige cellen. Ze wordt door de bijen gemaakt voor het opkweken van de larven en voor het opbergen van honing in de winter. Het bouwsel is van was. [N 63, 13a; L 1a-m; S 3; A 25, 10; JG 1a+1b; JG 2b-5, 3; Ge 37, 53; monogr.]
II-6
|
| 28653 |
raathoning, tafelhoning |
raathoning:
raathoning (K278p Lommel)
|
Blanke honing die in de raat verkocht wordt. [N 63, 115b; monogr.]
II-6
|
| 33576 |
rabarber |
rabarber:
rəbɛrəbər* (K278p Lommel)
|
rabarber
I-7
|
| 19224 |
raden |
raden:
ròwəjən (K278p Lommel)
|
raden
III-1-4
|
| 33577 |
radijs |
radijs:
radijs (K278p Lommel),
radijsje:
radeͅskən (dim.)* (K278p Lommel)
|
[ZND 41 (1943)]radijs
I-7
|
| 32189 |
radmaker |
radenmaker:
rø̜jmǭkǝr (K278p Lommel),
radmaker:
rajmaʔǝr (K278p Lommel)
|
Vakman die gespecialiseerd is in het maken van houten wielen voor karren en wagens. Reparaties aan de houten wielen konden niet alleen door de wagenmaker, maar ook door de timmerman/schrijnwerker worden uitgevoerd. Zegslieden uit de volgende plaatsen gaven dit antwoord: Paal (K 357), Neerpelt (L 312), Overpelt (L 314), Kaulille (L 316), Neeroeteren (L 368), Maaseik (L 372), Opoeteren (L 415), Meldert (P 45), Duras (P 115), Ulbeek (P 121), Hoepertingen (P 188), Waasmont (P 211), Veldwezelt (Q 91), ɛs-Herenelderen (Q 168). De metalen onderdelen voor de kar- en wagenwielen, zoals de wielbanden en de asbus werden vaak door de lokale smid geleverd. Hij voerde daar ook reparaties aan uit. Dit laatste was volgens informatie van de zegslieden het geval in Heppen (K 316), Beringen (K 358), Neerpelt (L 312), Bocholt (L 317), Gruitrode (L 366), Neerglabbeek (L 367), Ulbeek (P 121), Sint-Truiden (P 176), Hasselt (Q 2), Genk (Q 3) en Neerharen (Q 96c). Zie verder ook de paragraaf over de vaktaal van de karsmid in wld II.11, pag. 128-139.' [N G, 1b; N G, 2; L 34, 18; monogr.]
II-12
|