| 27704 |
mijnhoutterrein |
houtterrein:
houtterrein (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Terrein waar het hout ligt dat nodig is om de mijngangen te ondersteunen. [N 95, 36; monogr.]
II-5
|
| 27540 |
mijnkleding |
kuilpungel:
kulpøŋǝl (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
)
|
De benaming voor mijnkleren in het algemeen. Een informant uit Q 121 merkt op dat "kuilmontuur" de benaming was voor kleding die men ondergronds droeg. [N 95, 59; monogr.]
II-5
|
| 28309 |
mijnlocomotief |
loc:
lok (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Locomotief voor het ondergronds bedrijf die wordt aangedreven door perslucht, elektriciteit of met behulp van een dieselmotor. De opgave "trolley" uit Q 12 voor de mijn in Eisden duidt een elektrische locomotief aan. [N 95, 700; monogr.; Vwo 283; Vwo 480; Vwo 481]
II-5
|
| 27790 |
mijnmeter |
mijnmeter:
mīnmę̄tǝr (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
De mijnmeter voert in een mijn metingen uit en werkt details van het mijnplan uit. Vanwonterghem (pag. 114) spreekt van een beëdigd bediende die topografische opmetingen moet doen en ze op kaart moet uitwerken. Het woordtype "kettingtrekker" (Q 21), eigenlijk de benaming voor de hulp van de mijnmeter, werd op de mijn Maurits gebruikt als spotnaam voor de mijnmeter. Zie ook het lemma Hulp Van Mijnmeter. [N 95, 138; monogr.; Vwo 114; Vwo 154]
II-5
|
| 27547 |
mijnpet |
kuilpats:
kulpatš (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I])
|
Plastic, vroeger leren, pet door de mijnwerker als hoofdbescherming gedragen. De invuller uit Q 113 merkt daarover op, dat toen hij in 1933 in de mijn begon, velen een oude pet of hoed droegen. Later voerde men op de vier Oranje-Nassaumijnen lichte, leren petten in en deze werden vervolgens weer vervangen door de versterkte leren pet en de plastic helm. [N 95, 66; monogr.]
II-5
|
| 27601 |
mijnreglement |
kuilreglement:
kulrēgǝlǝmɛnt (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik])
|
Voorschriften voor het werken in de mijn. Mijnwerkers die op de mijnschool de opleiding tot opzichter volgden, waren verplicht dit omvangrijke boekwerk aan te schaffen. [N 95, 993]
II-5
|
| 27549 |
mijnschoenen |
kuilkistjes:
kulkɛškǝs (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Zolder]),
kuilschoenen:
kulšōn (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Schoenen met ijzerbeslag en stalen neuzen. De afkorting "W.I.M." in het woordtype "W.I.M.-schoenen" (L 426) staat voor "Werkplaatsen voor Invalide Mijnwerkers der Staatsmijnen. [N 95, 63; N 95, 884; monogr.]
II-5
|
| 27599 |
mijnschool |
mijnschool:
mīnšoal (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Zwartberg, Waterschei])
|
Op de mijnschool of "bergschool" worden de toekomstige opzichters opgeleid. [N 95, 24; monogr.]
II-5
|
| 28329 |
mijnspoor |
licht spoor:
lex špoar (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina]),
zwaar spoor:
šwoar spoar (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Het spoor waarover het vervoer van kolen, stenen en materiaal in het ondergrondse bedrijf plaatsvindt. In dit lemma is een onderscheid gemaakt tussen spoor in het algemeen, licht spoor en zwaar spoor, al naar gelang het aantal kilo''s dat per meter spoor wordt gemeten. Zwaar spoor wordt gebruikt op plaatsen waar vervoer met locomotieven plaatsvindt. De opgave "smalspoor" uit Q 113 voor de mijn Emma duidt op de breedte van het spoor, namelijk 60 cm. Omdat spoor altijd bestaat uit twee spoorstaven, zijn in dit lemma enkelvoudige en meervoudige begrippen terug te vinden. [N 95, 698; N 95, 699; monogr.; Vwo 671; Vwo 727]
II-5
|
| 28330 |
mijnspoor aanleggen |
spoor aanleggen:
špoar ānlęqǝ (Q016p Lutterade
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
[N 95, 696]
II-5
|