| 21921 |
ongepaarde vrouwelijke duif |
lage zij:
leag zieë (Q016p Lutterade)
|
Hoe heet de jonge, nog ongepaarde vrouwelijke duif? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 23486 |
ongewijde aarde |
ongewijde aarde:
óngewiejde èèrd (Q016p Lutterade),
ongewijde grond:
den ongewiede grondj (Q016p Lutterade)
|
Het deel van het kerkhof dat vroeger diende als begraafplaats a) voor ongedoopt gestorven kinderen, b) evt. voor iemand die zelfmoord had gepleegd, c) evt. voor een gevonden maar niet geïdentificeerd lijk [ongewiejde èèrd, ...buiten de heg", verloren kerk [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 20539 |
onhandig snijden |
katselen:
katschele (Q016p Lutterade),
katsjele (Q016p Lutterade)
|
Hoe noemt U: Op een onhandige manier in het vlees snijden (prossen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 33291 |
onkruid, algemeen |
onkruid:
onkrūt (Q016p Lutterade)
|
De verzamelnaam van in het wild groeiende planten, tussen de cultuurgewassen; ze belemmeren de cultuurgewassen in hun groei en de boer zal ze dan ook bestrijden. Naar aanleiding van de opgave nuttigheid in L 387 merkt de zegsman op: "Nut is hier ɛvuil, viesɛ"; waarschijnlijker dan deze volksetymologie is echter dat het voorvoegsel on- hier is uitgevallen. Puinen, puimen is eigenlijk de soortnaam van een afzonderlijke plant (zie het lemma Kweek) maar hier uitdrukkelijk opgegeven als de algemene benaming voor alle soorten onkruid. Hetzelfde geldt voor de opgaven reutsel (zie het lemma Perzikkruid). De varianten op -ds zoals vuiligheids vertonen pseudo-klankverschuiving. [N 11, 70a en 80a; N 11A, 172d; N 14, 123 en 124; N 17, 11; N P, 15b en 16b; JG 1a, 1b; A 17, 11; A 26, 9; A 28, 10; A 30, 2; A 39, 1b; A 43, 13; L 2, 18; S 26; Wi 6; monogr.]
I-5
|
| 23974 |
onkuisaard |
viezerik:
viezerik (Q016p Lutterade)
|
Onkuisaard, viezerik op sexueel gebied [smeerlap, vieze beest, vieze fannie]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23973 |
onkuisheid |
beesterij:
beasterie (Q016p Lutterade)
|
Onkuisheid, onzuiverheid, ontuchtigheid [beesterij, zwijnerij]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 19267 |
onnozel persoon |
druiloor:
druuloar (Q016p Lutterade),
schaapskop:
schoapskop (Q016p Lutterade),
simpele:
sumpele (Q016p Lutterade),
uilenkus:
⁄nen ulekusj (Q016p Lutterade),
zebedeus:
subbedeius (Q016p Lutterade)
|
een ezelachtig persoon, een zeer dom iemand [nienop, carnichon, loep, zebedeus, uil, uilskuiken, aap, sufferd] [N 85 (1981)] || een onozel persoon [stumper, bleuter] [N 85 (1981)] || niet helder van geest, zwak van geest [dutselachtig] [N 85 (1981)] || uilskuiken [SGV (1914)] || zeer dom, zich gedragend als een ezel [suf, sloom, dwaas, ezelachtig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 22316 |
onnozele-kinderendag |
onnozele-kinderen:
oneuazel kenjer (Q016p Lutterade),
onnozele-kinderendag:
onnèùzel keingerdaag (Q016p Lutterade)
|
28 december, herinneringsdag van de kindermoord in Bethlehem, Onnozele Kinderen [Onnüezele Kinger, Allerkinderdag, der Kinderdag]. [N 96C (1989)] || Onnozole kinderen [allerkindere]. [N 06 (1960)]
III-3-2
|
| 22849 |
onpaar |
omp:
omp (Q016p Lutterade)
|
onpaar [SGV (1914)]
III-3-2
|
| 20922 |
onrijp |
groen:
WBD/WLD
greun (Q016p Lutterade)
|
Niet rijp, gezegd van een vrucht (groen, groenweg). [N 82 (1981)]
III-2-3
|