| 18434 |
winkelhaak |
winkelhaak:
weŋkelhǭk (L377p Maasbracht),
winkelhoak (L377p Maasbracht)
|
Rechthoekige scheur in een kledingstuk. Een mogelijk verklaring van het woordtype vijf (c.q. fünf) geeft het WNT (XXI, pag. 536 s.v. ɛvijfɛ 4): ø̄Wat den vorm heeft van een cijfer ɛvijfɛ. Gewest. in het Zuiden als ben. voor een winkelhaak (scheur), die aan een Romeinse V doet denkenø̄.' [N 59, 192b; N 62, 43b; N 62, 43c; Gi 1.IV, 11; MW; S 44; monogr.] || winkelhaak [SGV (1914)]
II-7, III-1-3
|
| 22770 |
winnen |
winnen:
winne (L377p Maasbracht)
|
III. Winnen; hij won; gewonnen. [ZND 25 (1937)]
III-3-2
|
| 18676 |
winterkleren |
winterkleren:
winterkleijer (L377p Maasbracht)
|
winterkleren [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 24279 |
winterkoninkje |
winterkoninkje:
wintjerköningske (L377p Maasbracht, ...
L377p Maasbracht)
|
Hoe heet de winterkoning? [DC 06 (1938)] || winterkoning (9,5 overal bekend; klein beweeglijk bruin bolletje met opstaand wiebelstaartje; maakt bolnest met zijopening; veel jongen; zang leuk liedje, ook s winters [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 32703 |
wintervoor |
wintervoor:
wentǝr[voor] (L377p Maasbracht)
|
Met de wintervoor bedoelt men de voren die in het najaar zodanig geploegd worden, dat de akker in de winter goed kan uitvriezen. Dat kunnen brede en ondiepe voren zijn, die de voorlopig onder te ploegen mest bedekken, maar ook de walletjes die ontstaan wanneer men telkens twee voren tegen elkaar ploegt. Met de in dit lemma vermelde termen wordt niet alleen het voortype bedoeld maar ook - wat vooral voor de meervoudsvormen geldt - het geheel van voren die men met het oog op de winter geploegd heeft, de op wintervoren geploegde akker zelf. Voor het (...)-gedeelte van de varianten zie men het lemma ploegvoor. [N 11, 59a; N 11A, 113d + 137 m; monogr.]
I-1
|
| 33238 |
winterwortelen |
moren:
mūrǝ (L377p Maasbracht)
|
Daucus carota L. subsp. sativus (Hoffm.) Arcang. Bedoeld zijn hier de winterwortelen (of winterpenen) die op de akker worden geteeld, zowel als veevoeder, alsook voor de consumptie door mensen, met name voor de hutspot. De fijne variëteit tuinworteltjes komt in de aflevering over de moestuin aan bod. [N Q, 6c; JG 1a, 1b, 2c; A 4, 26c; A 49, 2b; L B2, 342; L 8, 100b; L 15, 29; L 20, 26c; Wi 7; S 45; monogr.]
I-5
|
| 17612 |
wipneus |
wipneus:
wipnaas (L377p Maasbracht)
|
neus: wipneus [schortneus, boel, boelneus] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 19306 |
wispelturig |
wispelturig:
wispelturig (L377p Maasbracht)
|
wispelturig [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 34143 |
wisselen van tanden |
breken:
brē̜kǝ (L377p Maasbracht)
|
[N 3A, 108b; N 3A, 16; N 3A, 22]
I-11
|
| 25174 |
wisselvallig weer |
t weer staat te luimen]:
loerechtig (L377p Maasbracht),
’t weit neet waat ’t wiltj (L377p Maasbracht)
|
niet schijnen te weten wat het wil gaan doen, gezegd van het weer [loerachtig [N 22 (1963)]
III-4-4
|