| 33304 |
trekschoffel |
trekschoffel:
tręk[schoffel] (L372p Maaseik)
|
Op een hark gelijkend gereedschap, dat, in tegenstelling tot de duwschoffel, getrokken wordt. Er kunnen één of meerdere schoffelijzers aan de steel zitten. Het wordt gebruikt om onkruid te wieden of om de grond los te maken. Het is een kleine uitvoering van de hak voor lichter en fijner werk. Voor de fonetische documentatie van het woord(deel) schoffel zie het lemma Schoffel. [N 18, 49 en 51; monogr.]
I-5
|
| 31700 |
trekzaag, boomzaag |
boomzeeg:
bǫwmzē̜x (L372p Maaseik),
kortzeeg:
kǫrt˲zē̜x (L372p Maaseik)
|
Zaag met een blad van 1.5 tot 2 meter lengte. De twee handvatten van de zaag liggen in het verlengde van het zaagblad en steken daar 30 à 40 cm boven uit. De trekzaag dient om bomen en ruw hout door te zagen. Ze wordt bediend door twee personen. Zie ook afb. 2. De trekzaag wordt behalve door de houtzager ook door andere houtbewerkende beroepen gebruikt. De kuiper zaagt er stukken boomstam mee die ongeveer de lengte van een duig hebben en de klompenmaker de zgn. bollen, stukken boomstam in de lengte van een klomp. [N E, 7; N 18, 128; N 47, 14; N 50, 11a + 17a; N 75, 116a; L 36, 49; Bakeman 8; monogr.]
II-12
|
| 18934 |
treuzelen |
treuzelen:
dai joeng kan treuzelen (L372p Maaseik),
dai jung kan treuzelen (L372p Maaseik),
dei jong kan treuzelen (L372p Maaseik),
treuzele (L372p Maaseik),
treuzelen (L372p Maaseik),
trøzələn (L372p Maaseik),
troggelen:
troekelle (L372p Maaseik),
trükkele (L372p Maaseik),
zuielen:
dei joeng kan saaielen (L372p Maaseik),
dè joeng kan saajele (L372p Maaseik)
|
Die jongen kan treuzelen (hij doet alles langzaam en verdroomt zijn tijd; geef de gemeenzame dialectwoorden en uitdrukkingen aan om dit uit te drukken). [ZND 37 (1941)] || wat zegt ge van iem. die zeer langzaam werkt ? Hij zit daar te ... (sammelen, teuten, nisselen, enz.) [ZND 42 (1943)]
III-1-4
|
| 22602 |
triktrakken |
bakken:
bakken (L372p Maaseik)
|
het kansspel dat gespeeld wordt op een dubbel bord met puntige figuren, met schijven en dobbelstenen; triktrak [bakspel, bak, triktrakken, tiktakken] [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 22393 |
troef |
troef:
troef (L372p Maaseik),
troĕf (L372p Maaseik),
troof (L372p Maaseik),
trouf (L372p Maaseik),
trowf (L372p Maaseik),
ən trūf (L372p Maaseik),
of trawf of traeef, moeilijk leesbaar
traof (L372p Maaseik)
|
Een troef. [ZND A2 (1940sq)] || Troef. [Willems (1885)] || Troef: Harten is troef (kaartspel). [ZND 42 (1943)]
III-3-2
|
| 34300 |
troep biggen in het algemeen |
klocht:
kloxt (L372p Maaseik)
|
In dit lemma wordt het begrip biggen of wat daarvoor in de plaats kan komen achter nest, toom enzovoorts niet gedocumenteerd. [N 19, 17; N 76, add.]
I-12
|
| 34549 |
troep ganzen |
troep:
trup (L372p Maaseik)
|
In vraag A 4, 18 en L 20, 18 werd gevraagd naar de dialectwoorden voor een "troep" schapen, koeien, varkens, ganzen. In dit lemma zijn alleen die antwoorden opgenomen die specifiek op een "troep ganzen" duiden. [A 4, 18; L 20, 18]
I-12
|
| 34464 |
troep kippen |
klocht:
klǫx (L372p Maaseik)
|
Varianten van kippen, hennen, hoenders enz. zijn niet gedocumenteerd. Zie hiervoor het lemma ''kippen'' (5.2.1). Alleen de benamingen voor troep zijn in dit lemma opgenomen. [N 19, 63; A 4, 18; L 4, 18; L 20, 18; S 37; monogr.]
I-12
|
| 22394 |
troeven |
snijden:
sni-je (L372p Maaseik),
troeven:
trôwwe (L372p Maaseik)
|
met een troefkaart andere kaarten nemen of slaan [troeven, snijden] [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 29936 |
troffel |
troffel:
trofǝl (L372p Maaseik)
|
Metselaarsgereedschap, bestaande uit een metalen blad van driehoekige vorm aan een gekromde steel met houten handvat. De troffel wordt gebruikt om specie op de stenen te brengen en uit te strijken en om metselstenen op maat te hakken. Zie afb. 1a. Het woordtype schmeisstroffel was in Q 121 van toepassing op een troffel die bij het pleisteren werd gebruikt. De voorkant van het blad van deze troffel was, in tegenstelling tot dat van de gewone troffel, niet rond maar recht afgewerkt. Zie ook het lemma 'pleisteren'. [Wi 3; N 30, 7a; monogr.]
II-9
|