e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Maaseik

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
mijtziekte mijtziekte: mītzēktǝ (Maaseik) Acariose. Ziekte in de luchtwegen, veroorzaakt door de Acarismijt. Deze mijt dringt de luchtwegen van de bij binnen en voedt zich met lichaamssappen. De afscheidingsprodukten van de mijten vergiftigen langzaam de getroffen bij. Door snelle vermenigvuldiging van de mijten verstoppen de luchtbuizen, zodat de bij sterft. Bij sterke aantasting kunnen gehele kolonies bijen aan deze ziekte ten onder gaan. Chemische medicamenten kunnen ter bestrijding toegediend worden. Tot voor kort werd deze ziekte bestreden door het doden van bijenvolken en vervoersverboden door de overheid. [N 63, 71b; N 63, 71a; monogr.] II-6
mikken mikken: mekken (Maaseik), mikke (Maaseik, ... ), mikken (Maaseik, ... ), mikə (Maaseik) lonken (mikken) [RND] || Mikken. [Willems (1885)] || Op iemand mikken (om met een boog of geweer te schieten). [ZND 38 (1942)] III-3-2
miltkuilen melkkuilen: melkkūlǝ (Maaseik), miltkuilen: meltkūlǝ (Maaseik), meltkǫu̯lǝ (Maaseik) Holten in het lijf van een niet fraai gebouwde koe. [N 3A, 146; monogr.] I-11
miltvuur riet: rii̯t (Maaseik), vuur: vø̄r (Maaseik) Miltvuur is een bodemziekte. De smetstof blijft in de vorm van sporen jarenlang buiten het lichaam in de grond levensvatbaar. Door graven, door verschil in waterstand, misschien ook door mollen en regenwormen komen de sporen naar boven. Als het vee ze opneemt met het voedsel of binnenkrijgt door wonden, groeien ze in het lichaam uit en verspreiden zich met het bloed naar alle organen. Deze dodelijke ziekte heeft een snel verloop. Soms sterven de dieren zonder dat er voorafgaande verschijnselen konden worden opgemerkt ineens onder krampachtige stuipen. Meestal worden ze vrij plotseling hevig ziek met hoge koorts en verschijnselen van pijn en zijn ze binnen 24 uur dood. Bloedige uitvloeiingen uit neus, mond, aars en kling komen veel voor, vooral na de dood. De slijmvliezen zijn hoog roodblauw gekleurd (Berns 1983, blz. 141). Zie ook het lemma ''miltvuur'' in wbd I.3, blz. 475-476. [N 3A, 87; A 48A, 22; monogr.] I-11
minderen krimpen: krumpe (Maaseik), minderen: mindere (Maaseik) Bestaat er voor het "minderen"bij het breiwerk een afzonderlijk woord? [ZND 31 (1939)] III-1-3
minderjarig minderjarig: znd 1 a-m  minderjaorig (Maaseik), znd 31, 23a  minderjorrig (Maaseik), niet mondig: znd 1 a-m  neet minjig (Maaseik), onmondig: znd 31, 23a  onmunjig (Maaseik) minderjarig [ZND 01 (1922)], [ZND 31 (1939)] III-2-2
minnaar aanhouder: annhawwer (Maaseik), aanhouder  aanhauwwer (Maaseik) minnaar; iemand met wie een vrouw leeft zonder dat ze met elkaar getrouwd zijn [minnaar] [N 115 (2003)] III-2-2
misdienaar misdienaar: mesdeener (Maaseik, ... ), misdienaar (Maaseik) Hoe heet de jongen die de mis dient? [ZND 36 (1941)] III-3-3
miskraam misval: misval (Maaseik, ... ) miskraam || Te vroegtijdige bevalling waarbij de vrucht niet levensvatbaar is (opslag, misval, misje, kwade kraam (miskraam). [N 115 (2003)] III-2-2
mismaakt mismaakt: mismaak (Maaseik, ... ), mismaakt (Maaseik, ... ) het kind is mismaakt [ZND 31 (1939)] || mismaakt [ZND m] III-1-2