25524 |
meelzeef |
zeef:
zēf (Q009p Maasmechelen)
|
Handwerktuig waarmee men de grovere bestanddelen uit het meel kan zeven. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel ømeelŋ- het lemma ɛmeelɛ.' [N O, 38b; N 18, 136; JG 1c; JG 2c; l 48, 35II; Lu 2, 35II; Grof 256; monogr.; JG 1b add.]
II-3
|
32759 |
meer dan een spade diep spitten |
banken:
baŋkǝ (Q009p Maasmechelen),
omzetten:
ømzętǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Om de ondergrond los te maken of naar boven te halen, moet men dieper spitten dan normaal. Men kan dan bij het graven van een voor op elke "bovenste" steek een diepere steek laten volgen, ofwel een gewone voor spitten om deze vervolgens dieper uit te steken. [N 11, 66; N 11A, 148c + d; N 27, 10a add.]
I-1
|
34229 |
meer melk gaan geven |
herzijen:
hęrzejǝ (Q009p Maasmechelen),
weer melk gaan geven:
(de koe) gē̜i̯t wi̯ēr mɛlk gɛ̄vǝ (Q009p Maasmechelen)
|
[N 3A, 68]
I-11
|
28868 |
meetlint |
lintmeter:
lęjntmē̜tǝr (Q009p Maasmechelen),
lęjntmęǝtǝr (Q009p Maasmechelen)
|
Een oprolbaar ± 150 cm lang meetlint, vervaardigd van linnen en inwendig van koperdraad voorzien om het rekken of krimpen tegen te gaan (Gerritse, pag. 21). Zie afb. 2. [N 59, 2; N 62, 69]
II-7
|
33337 |
meid, dienstmeid |
maagd:
māx (Q009p Maasmechelen),
māǝx (Q009p Maasmechelen),
meid:
mɛ̄t (Q009p Maasmechelen
[(recent)]
)
|
Meid is een noordelijke vorm, een samentrekking uit maged, maagd. Kok en keukense slaan op de keukenmeid. Dienstbode is een expansie uit de (Noord-)Nederlandse standaardtaal. [L 1, a-m; L 1u, 156; L 38, 10; RND 118; R 12, 30; S 6 en 23; Wi 6; monogr.]
I-6
|
28571 |
meiziekte |
meiziekte:
meiziekte (Q009p Maasmechelen)
|
Darmaandoening. De meiziekte is onschuldiger dan nosema. De ziekteverschijnselen zijn nagenoeg gelijk aan die van de mijtziekte: de bijen tuimelen naar buiten, kunnen niet vliegen, krabbelen rond met opgezet achterlijf. De ontlasting is zeer dik en vast. Er sterven wel bijen aan maar minder dan aan nosema. Vermoedelijke oorzaak is het gebruik van licht beschimmeld stuifmeel. Heel waarschijnlijk duiden de woordtypen vleugellam, vleugellamheid en kreupel op dezelfde meiziekte. Meiziekte is in het algemeen een verzamelnaam voor diverse kwalen. [N 63, 71d]
II-6
|
34454 |
mekkeren |
mekelen:
męi̯kǝlǝ (Q009p Maasmechelen),
meken:
męi̯kǝ (Q009p Maasmechelen),
mekkeren:
mękǝrǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Geluid voortbrengen, gezegd van de geit. [N 19, 76b; monogr.]
I-12
|
34237 |
melk |
melk:
mē̜lk (Q009p Maasmechelen),
męlk (Q009p Maasmechelen),
męlǝk (Q009p Maasmechelen),
mɛ.lǝk (Q009p Maasmechelen),
mɛlk (Q009p Maasmechelen),
mɛlǝk (Q009p Maasmechelen)
|
De hoofdzakelijk uit water, eiwit, vet en melksuiker bestaande witte vloeistof die door het vrouwelijk rund wordt afgescheiden. Op de kaart is het woordtype melk niet opgenomen. [A3, 3; A 11, 1c; A 17, 17; A 7, 14; RND 40; RND 127; S 23; JG 1a, 1b, 2c; L 1a-m; L 4, 3; L 29, 5; NE 3, V 6n; Vld.; Gwn 10, 1; monogr.]
I-11
|
33882 |
melk van het paard |
biestmelk:
bismęlǝk (Q009p Maasmechelen)
|
De biest- of paardsmelk bevat ingrediënten die het veulen tegen verscheidene ziekten weerstand geven en die er bovendien voor zorgen dat het darmpek, de taaie, donkere substantie die zich in de darmen van het pasgeboren veulen bevindt (zie het lemma ''de eerste uitwerpselen van het veulen'' (5.7)), verwijderd wordt.' [N 8, 32.6 en 57]
I-9
|
34095 |
melkaders |
melkaderen:
mɛlǝkǭi̯ǝr (Q009p Maasmechelen),
melkaders:
melkǭi̯ǝrs (Q009p Maasmechelen)
|
De aders langs de buik naar de uier. [N 3A, 118a]
I-11
|