| 34314 |
jong varken |
bag:
bak (Q009p Maasmechelen),
baq (Q009p Maasmechelen),
baggen (mv.):
bage (Q009p Maasmechelen),
bagje:
bɛkskǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Jong varken in het algemeen. [N 19, 3; N C, add.; L 1a-m; L 3, 2b; L 37, 49a; NE I.12; NE 2.I.9; JG 1a, 1b, 2c; AGV KI; S 3; RND 46 en 84; Vld.; Wi 51; Gwn 5, 12; monogr.]
I-12
|
| 34551 |
jonge gans |
jonge gans:
juŋ gans (Q009p Maasmechelen)
|
De benamingen in dit lemma duiden in het algemeen op een jonge gans. In vraag A 6, 5c werd gevraagd naar de dialectbenamingen voor "pasgeboren ganzen". De antwoorden zijn ook in dit lemma opgenomen. Hierdoor komen er onder andere (-)kuiken-opgaven voor. [L 34, 15; JG 1a; A 6, 5c; A 2, 42; monogr.]
I-12
|
| 34448 |
jonge geit |
geitenjong:
gē̜i̯tǝjōŋk (Q009p Maasmechelen),
geitenlam:
gęi̯tǝlamp (Q009p Maasmechelen),
geitje:
geitje (Q009p Maasmechelen),
gē̜i̯tšǝ (Q009p Maasmechelen)
|
[N 19, 71a; N 77, 75; A 9, 21; JG 1a; monogr.]
I-12
|
| 34481 |
jonge kip |
pul:
pøl (Q009p Maasmechelen),
pø̄l (Q009p Maasmechelen)
|
Bedoeld wordt de jonge kip die bijna aan de leg is of net legt. [N 19, 40d; R 14, 23b; R 3, 39; A6, 1b; JG 1a, 1b; L 1a-m; Gwn; Vld.; S 27, add.; monogr.]
I-12
|
| 33958 |
jukriem |
trekketting:
trękkęteŋ (Q009p Maasmechelen),
trekriem:
trękrēm (Q009p Maasmechelen)
|
Verbinding tussen het haam en de disselboom, als men met een tweespan rijdt. Verscheidene zegslieden verklaren dat een tweespan in hun gemeente niet (meer) voorkomt. [N 13, 12]
I-10
|
| 28604 |
kaalsnijden |
raten uitsnijden:
raten uitsnijden (Q009p Maasmechelen)
|
Het uitsnijden van alle of bijna alle raten met een mes. [N 63, 81b]
II-6
|
| 21047 |
kaam |
kaam/kamen:
kø̜m (Q009p Maasmechelen),
kø̜̄m (Q009p Maasmechelen)
|
Het wit gerimpeld of vlokkig vlies op wijn, bier, azijn, etc. dat wordt gevormd door een spruit- of gistzwam. [S 16; L 1 a-m; L 27, 53; monogr.]
II-2
|
| 26500 |
kaar |
kaar:
kār (Q009p Maasmechelen)
|
Trechtervormige bak boven de bovenste molensteen waarin het te malen graan wordt gestort. Zie ook afb. 78. [N O, 19i; N O, 41a; A 42A, 37; N D, 11; Sche 51; Vds 148; Jan 155; Coe 136; Grof 157; monogr.]
II-3
|
| 24833 |
kaasjeskruid |
broodjeskruid:
bryǝtšǝskrut (Q009p Maasmechelen)
|
Malva L. Een vrij algemeen voorkomende struikachtige plant met langgesteelde bladeren, bloemen in groepen van twee of meer in de bladoksels en vruchtjes in de vorm van een plat kaasje. Het grote kaasjeskruid (Malva sylvestris L.), dat veel in bermen voorkomt, wordt tot meer dan 1 meter hoog en heeft roze of lichtpaarse bloemen en een ruwbehaarde stengel. Het kleine kaasjeskruid (Malva neglecta Wallr.), dat 40 cm groot wordt, komt meestal liggend voor bij boerderijen en aan wegranden en heeft rozerode, soms ook witte bloemen. De bloei duurt van juni tot september. [A 52, 10a en 10b; monogr.]
I-5
|
| 31566 |
kachelzwartsel |
potlood:
pǫtluǝt (Q009p Maasmechelen)
|
In dit lemma zijn de benamingen bijeengebracht voor de verschillende middelen die worden gebruikt om kachels zwart en glanzend te maken. Met potlood, grafiet in poedervorm, kunnen kachels glimmend worden opgepoetst. Kachelpoets en zebrakachelglans zijn poetsmiddelen om kachels mee op te wrijven en te laten glanzen. De steenpek (P 219) was volgens de invuller een soort steenkool die op het verwarmde ijzer gesmeerd werd om dit zwart te maken. [N 33, 313; N 7, 41b; L 5, 60b; monogr.]
II-11
|