e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Maastricht

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
de bezem uitsteken de bezem uitsteken: bessem oetsteken (Maastricht) Het feest dat door de kinderen gegeven wordt als vader en moeder uit huis zijn [bezemen, bezem hebben, de bezem uitsteken]. [N 88 (1982)] III-3-2
de binnenrand vlakmaken afronden: ǭfrønǝ (Maastricht), uitbladeren: ūt˱blājǝrǝ (Maastricht) Met behulp van het schaafmes de binnenrand van het vat vlak maken op de plaats waar de kroos moet worden aangebracht. Volgens verschillende respondenten worden de binnenrand en binnenkant van het vat ook wel met een schaaf afgewerkt. Het schaafblok van zoɛn schaaf is voorzien van een van voor naar achter lopende, bolvormige zool. Zie ook het lemma ɛtoogschaaf met bolle zoolɛ in de algemene paragraaf over de werktuigen voor houtbewerkingen.' [N E, 35d] II-12
de binnenvulling vastnaaien bourreren: burērǝ (Maastricht) De diverse delen van de binnenvulling aan elkaar naaien. [N 59, 112] II-7
de binnenwand gladschaven uitschaven: ūtšǭvǝ (Maastricht) De binnenwand van het vat met behulp van haalmessen en schaven gladmaken. [N E, 37a] II-12
de buitenwand gladschaven oppoetsen: ǫppotsǝ (Maastricht) De buitenwand van het vat met behulp van spookschaaf en schraapstaal glad maken. Het gladschaven gebeurt tijdens het vervangen van de sluitbanden door de definitieve banden of n√†dat de definitieve banden om het vat zijn aangebracht. Zie ook de lemmata ɛspookschaafɛ en ɛschraapstaalɛ in de paragraaf over het gereedschap van de timmerman.' [N E, 45b] II-12
de catechismusles bijwonen catechismusles bijwonen: katechismuslès bijwoene (Maastricht), kattekissemesles bijwoene (Maastricht), naar de catechismus gaan: nao de kattegissemus goon (Maastricht) De katechismusles bijwonen. [N 96D (1989)] III-3-3
de catechismusles verzuimen de catechismusles verzuimen: katechismuslès verzoume (Maastricht), kattekissemesles verzoume (Maastricht), niet naar de catechismus gaan: neet nao de kattegissemus goon (Maastricht) De katechismusles verzuimen. [N 96D (1989)] III-3-3
de communie brengen aan een zieke communie (<lat.) brengen: communie bringe (Maastricht), krankencommunie (<lat.): kraanke kmunie (Maastricht), ons heer brengen: oons hier bringe (Maastricht) De communie brengen aan een zieke thuis, bijv. op de eerste vrijdag van de maand [inne ózzen Herrejot bringe, inne verzieë]. [N 96D (1989)] III-3-3
de dode naar de kerk brengen het lijk naar de kerk brengen: (het) liek nao de kerk bringe (Maastricht) het lijk naar de kerk brengen [bijv. door buurtbewoners] [N 96D (1989)] III-2-2
de doodsklok luiden de doodsklok luiden: de doedsklok lojje (Maastricht), huur de doedsklok lojje! (Maastricht), voor een dode luiden: et luit veur ene doeje (Maastricht) Het luiden voor iemand die pas gestorven is, een overledene overluiden [t loet tsóm doeëd, de doodsklok luiden, iemand ovverluuje?]. [N 96A (1989)] III-3-3