e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren... plaats=Maastricht

Overzicht

Gevonden: 8094

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
groenling groenvink: greunvink (Maastricht, ... ) groenling || groenling (14,5 groenig, met gele vleugel- en staartplekken; nogal plompe vogel; broedt ook in dorp en stad, vaak in doornstruiken; nest van worteltjes, witte eitjes, rood bespikkeld; roep snel [tjuktjuktjuk]; zang heeft op het eind [swèèèè]; kooivogel [N 09 (1961)] III-4-1
groenmout groenmout: grø̄nmājt (Maastricht) Graan dat de kieming heeft ondergaan maar dat nog niet gedroogd of geëest is. Voor de lokale uitspraak van {mout} zie men het lemma ''mout''.' [N 35, 18] II-2
groente gemeus: gemeus (Maastricht), groen: Endepols  greun (Maastricht), groente: greunte (Maastricht, ... ), greuntə (Maastricht), Endepols  greunte (Maastricht, ... ), verzamelfiche, ook mat. van ZND 01 (a-m)  greunte (Maastricht), WBD/WLD  chreuntə (Maastricht), greuntə (Maastricht, ... ), WLD  greuntə (Maastricht), gəreuntə (Maastricht), legumen: WLD  leguume (Maastricht), moes: Endepols  moos (Maastricht), moezerij: De mooswiever höbbe hun körref mèt eerappele en meuzerijje veur hun staon Verg. legume, dat minder volks is  meuzerijj (Maastricht) De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] || groente || groenten [ZND 24 (1937)] III-2-3
groente, algemeen gemeus: gemeus (Maastricht), groen: Endepols  greun (Maastricht), groente: greunte (Maastricht), greuntə (Maastricht, ... ), Endepols  greunte (Maastricht, ... ), WBD/WLD  chreuntə (Maastricht), greuntə (Maastricht, ... ), WLD  greuntə (Maastricht), gəreuntə (Maastricht), legume: legume(s) (Maastricht), WLD  leguume (Maastricht), moes: Endepols  moos (Maastricht) [ZND m]De gewassen die door mensen als voedsel worden gebruikt in het algemeen (groente, potazzie). [N 82 (1981)] || groenten || moesgroente I-7
groenten bij elkaar zoeken meuzelen: meuzele (Maastricht), muizerij: meuzerij (Maastricht), rapen: rape (Maastricht), zeumeren: zeumere (Maastricht), zeumeren (Maastricht), zeumərrə (Maastricht), zummere (Maastricht) Hoe noemt U: Groenten bij elkaar zoeken (moezelen) [N 80 (1980)] III-2-3
groentevrouw groentevrouw: grōntəvrōͅw (Maastricht), Xrøntəvrow (Maastricht), groentewijf: grōntəwīf (Maastricht) groentenvrouw [ZND 01 (1922)], [ZND 01u (1924)] III-3-1
grof grof: gro:f (Maastricht), grō.f (Maastricht), grōf (Maastricht) Gezegd van een paard met zware poten. Een aantal antwoorden is opgenomen in het lemma ''zwaar paard'' (4.5.1), omdat het daar eerder thuishoort. [N 8, 64b] || grof [ZND 01 (1922)], [ZND m] I-9, III-3-1
grof dorsen zacht kloppen: zax klǫpǝ (Maastricht) Het grof dorsen of voordorsen bestaat erin dat men het mooiste graan, zonder de schoof te ontbinden, met de hand uitslaat. Dit doet men ofwel tegen een ladder (L 214, 244c, 247, Q 121c; de opgaven zelf ontbreken), of ton (L 270; id.), of tegen de afsluiting tussen dorsvloer en schuurvak, of zonder meer op de dorsvloer (L 387; id.) ofwel door lichtjes met de vlegel, die dan niet te hoog wordt opgeheven, alleen op de kop van de schoven, op de aren dus, te slaan. Soms is er sprake van een apart voor dit doel gemaakte constructie; zie het lemma ''geselblok'' (6.1.7). Wanneer men de schoven goed kan uitslaan, zodat er geen graankorrels in de aren blijven zitten, wordt het grof of voorgedorste stro als dekstro gebruikt. Als er nog korrels in de aren zitten, gebruikt men deze als varkens- of schapevoer (het wordt klapstro genoemd in L 290) of moet men ze nog met de vlegel nadorsen (fǭt˱Jr˱ geeft men hiervoor op in Q 196 en 196a). Het voorgedorste graan doet dienst als zaaigraan. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [dorsen] zie men het lemma ''dorsen'' (6.1.1).' [N 14, 15a en 15b; JG 1a, 1b, 1d, 2c; monogr.] I-4
grof gebouwd fors: fors (Maastricht, ... ), grof: groof (Maastricht, ... ), Vgl. ne graove.  groof (Maastricht), Vgl. unne boonk.  groof (Maastricht), groot: groet (Maastricht), groojt (Maastricht), struis: struis (Maastricht, ... ), zwaar: zwoer (Maastricht) Grof gebouwd: groot, zwaar (struis, grof). [N 84 (1981)] || zwaar van lichaamsbouw [grof, stug, struis] [N 10 (1961)] III-1-1
grof gebouwd persoon beul: ne beul van ne vent (Maastricht), bonk: ne bônk van ne vent (Maastricht) zwaar van lichaamsbouw [grof, stug, struis] [N 10 (1961)] III-1-1