19123 |
kunnen |
kunnen:
kónne (Q095p Maastricht)
|
kunnen, in staat zijn, bij machte zijn
III-1-4
|
22818 |
kunst |
kunst:
kuns (Q095p Maastricht)
|
Kunst. [ZND m]
III-3-2
|
32624 |
kunstmest |
kunstmest:
køns[mest] (Q095p Maastricht)
|
Onder kunstmest worden meststoffen verstaan, die - anders dan stalmest, compost, groenmest, gier e.d. - geen organische stoffen bevatten, maar kunstmatig, langs chemische weg bereid zijn. Van de opgesomde woordtypen lijken de meervoudsvormen de veelheid van kunstmestsoorten tot uitdrukking te brengen. Of en waar de woordtypen vette(n) en vreemde vette(n) als enkelvouds- dan wel als meervoudsvormen moeten worden opgevat, kon uit het materiaal niet worden opgemaakt. Met de typen gemengelde stoffen en alle mest ondereen wordt wellicht de zgn. mengmest of samengestelde kunstmest bedoeld, waarin zowel N (stikstof), als P (fosfor) en K (kali) voorkomen. Voorzover met een kunstmestterm uit deze opsomming een bepaalde soort kunstmest wordt (werd) aangeduid, is daarvan achter het nummer van de betreffende plaats melding gemaakt. Voor het (...)-gedeelte van de varianten hieronder zie men het lemma (stal)mest. [JG 1a + 1b + 1c; JG 2b - 4, 8; JG 2c; N 11, 23 + 24; N 11A, 61; N P, 9 + 10]
I-1
|
26443 |
kunststeen |
franse steen:
(mv)
frā.nsǝ štęjn (Q095p Maastricht),
kunststeen:
kø̄.nsstɛ̄.n (Q095p Maastricht),
(mv)
kø̄.nsštɛjn (Q095p Maastricht),
kwarts:
kwarts (Q095p Maastricht)
|
Nagemaakte, gegoten molensteen. De kunststeen is harder dan de natuursteen en vergt niet zoveel onderhoud. Als grondstof voor de kunststeen kunnen diverse steensoorten als carborundum, kwarts en amaril gebruikt worden. Het materiaal wordt gebroken, gesorteerd op fijnheid en met een speciale cement of kit in de gewenste vorm gegoten of geperst. Evenals de Franse steen bestaat de kunststeen uit twee lagen, een ballastlaag en een maallaag van ongeveer 15 cm waarin al kerven gegoten zijn met daartussen een zachtere vulling in een andere kleur. [N O, 17g; N O, 17f; Vds 185; Jan 175; Coe 118; Grof 140]
II-3
|
32105 |
kunststofplaat |
formica:
fǫrmeka (Q095p Maastricht),
kunststofplaat:
kønsstǫfplāt (Q095p Maastricht),
selotex:
sēlotɛks (Q095p Maastricht),
trespa:
trɛspa (Q095p Maastricht)
|
Plaatmateriaal dat van kunststof is gemaakt of van een dun laagje kunststof is voorzien. De woordtypen formica, masonite, panolux en trespa zijn handelsmerknamen voor harde kunststofplaten. De eerste drie worden veel gebruikt voor het bekleden van keukenmeubilair en tafelbladen, terwijl de laatste vooral buitenhuis, bijvoorbeeld als bekleding voor boeiboorden en dakkapellen, wordt toegepast. [N 56, 8a-b]
II-12
|
19763 |
kurkentrekker |
kurkentrekker:
körrekentrèkker (Q095p Maastricht)
|
kurkentrekker
III-2-1
|
19863 |
kussen |
lagerkussen:
lāgǝrkøsǝ (Q095p Maastricht),
vetpot:
vɛtpǫt (Q095p Maastricht)
|
Een uit brons of gietijzer vervaardigd kussen waar het uiteinde van de molenboom in rust en ronddraait. Het kussen is ingewerkt in een vierkant houten of stenen blok. Zie ook afb. 75 en de toelichting bij het lemma ɛsteenɛ. Vanderspickken maakt in de lemmata ɛpan-kussenɛ (Vds 72) en ɛpan-kasseiɛ (Vds 87) geen onderscheid tussen een arduinen steen of een metalen kussen. De opgaven uit het materiaal die specifiek verwijzen naar een steen zijn overgeplaatst naar het lemma ɛsteenɛ.' [Vds 87]
II-3
|
33950 |
kussenleder |
romp:
romp (Q095p Maastricht),
voorstuk:
vø̄rstø̜k (Q095p Maastricht)
|
Leren bekleding van de haamkussens. [N 13, 4; N 36, 17]
I-10
|
19632 |
kussensloop |
kussensloop:
kussesloop (Q095p Maastricht),
kössesloop (Q095p Maastricht),
kössəsloop (Q095p Maastricht),
kustijk:
kössteek (Q095p Maastricht),
kössteeke (Q095p Maastricht),
kø͂ͅstēk (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
køͅstēk (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
Verklw. kösteekske In de kösteek stopde ze get óndergood In ein twie driij drejde heer zich in ¯n kösteek en e bèddelake en toen de straat op
kösteek (Q095p Maastricht),
sloop:
sloop (Q095p Maastricht)
|
de kussensloop (waarin het hoofdkussen wordt gestoken) [ZND 17 (1935)] || Hoe noemt u de overtrek van een hoofdkussen? (kussensloop, kussensloof, kussenzak, fluwijn) [N 104 (2000)] || kussensloop [ZND 01 (1922)] || kussensloop; overtrek van een hoofdkussen [ZND 02 (1923)]
III-2-1
|
18657 |
kussentje op het hoofd |
wis:
WNT: wisch (I), 2) Klein kussen bestaande uit een ineengedraaiden bundel of krans van linnen (of stroo), dat bij het dragen van lasten of het hoofd wordt gelegd. Veroud. doch gewest. nog aangetroffen. vgl. Van Dale II. wis.
wösj (Q095p Maastricht)
|
wis: plat rond hoofdkussentje waarop de boerinnen de manden met marktwaren droegen
III-1-3
|