| 21644 |
kopergeld |
koffergeld:
koffer geld (Q204a Mechelen)
|
koperen of bronzen geldstukken [rode loop?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 19582 |
kopje |
tas:
tas (Q204a Mechelen),
tasse (Q204a Mechelen)
|
drinkbeker, aarden of stenen ~; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] || een kop koffie [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 33987 |
kopnet |
kopnet:
kǫpnęt (Q204a Mechelen)
|
Vliegennet dat alleen over het hoofd van het paard wordt gehangen. [JG 1a, 1b; N 13, 83a]
I-10
|
| 21944 |
koppel |
koppel:
kǫpǝl (Q204a Mechelen)
|
De twee bij elkaar horende molenstenen. [N O, 17b; Jan 118; Coe 95; Grof 113; N D, 5]
II-3
|
| 32684 |
koppelhaak, koppelketting |
eegketten:
ę̄xkętǝ (Q204a Mechelen),
spantrekhaak:
špantrękhǭk (Q204a Mechelen),
trekhaak:
trękhǭk (Q204a Mechelen)
|
De in dit lemma verenigde termen betreffen het verbindingsstuk ( + evt. onderdelen) tussen het zwenghout van het trekdier en de kam of stelboog. Dat was meestal - en vooral bij de oude voetploeg - een korte ketting met een haak aan de uiteinden. Vaak echter bestond dit koppelstuk uit twee haken, twee ringen of een haak en een ring die onderling door een draaihaak verbonden waren, of kon volstaan worden met een haak, een open schakel of een ring zonder meer. Bij de latere ijzeren wentelploeg met voorkar kon het zwenghout rechtstreeks aan de haak van de stelboog worden vastgemaakt. Sommige opgaven benoemen dan ook de vaste haak die deel uitmaakt van de grindelstang ofwel de tot de breedteregeling behorende beweegbare haak. De bovengenoemde of een daarop gelijkende ketting werd - en enkele van de onderstaande termen wijzen daar al op - eveneens gebruikt om de eg met het zwenghout te verbinden. Men zie daarom ook het lemma Egketting ca. [JG 1b + 1e + 2c; JG 2b-4, 2c; N 11, 35; N 11 A, 95b + 99c]
I-1
|
| 29119 |
koppelstang |
drijfstang:
drīfštaŋ (Q204a Mechelen)
|
De lat met aan de wielzijde een gebogen gedeelte, waarmee de trapbeweging door middel van de trede op het drijfwiel wordt overgebracht. [N 34, B4]
II-7
|
| 33967 |
koppelteugel, koppelstang |
koppelstang:
kǫpǝlštaŋ (Q204a Mechelen)
|
Verbinding tussen de bitten van de paarden van een tweespan, of teugel die het haam van het bijdehandse paard (het paard dat bestuurd wordt) met het bit van het vandehandse paard (het rechtse paard van een twee- of driespan) verbindt. [N 13, 36]
I-10
|
| 19325 |
koppig |
koppig:
ps. omgespeld volgens Frings.
kø͂ͅppig (Q204a Mechelen),
stege kop:
stīgǝ kǫp (Q204a Mechelen)
|
[JG 1a; A 48A, 41a; N 8, 64h]koppig [SGV (1914)]
I-9, III-1-4
|
| 33929 |
kopriem |
loesjeriem:
lūšǝrīm (Q204a Mechelen)
|
Evenals bij de halster is er aan het hoofdstel een kopriem. Bij de halster ligt de kopriem achter de oren van het paard, waar hij bij het hoofdstel vóór de oren over het voorhoofd van het paard loopt. Bij enkele opgaven is het vaak niet uit te maken of het om de vorm kieuwriem of kiefriem gaat. Gekozen werd voor de vorm kief. [JG 1a; N 13, 25]
I-10
|
| 32029 |
kopse las |
platte las:
platǝ leš (Q204a Mechelen)
|
Verbinding van twee stukken hout in elkaars verlengde, waarbij de stukken haaks of schuin afgezaagd en koud tegen elkaar gelegd worden. [N 54, 41]
II-12
|