| 31229 |
smidsvuurhaard |
smis(se)vuur:
smes˲vȳr (L217p Meerlo)
|
De van metselwerk of van metaal vervaardigde stookplaats met kolenvuur waarin de smid ijzer en ander metaal verhit. De oude smidsvuren bestonden uit een soort gemetseld werkvlak waarin een uitholling, het stookgat, was aangebracht. Aan de zijkant van dit stookgat werd door middel van een pijp lucht toegevoerd. Boven het stookgat bevond zich een gemetselde of metalen kap waarmee de rookgassen via de schoorsteen buiten de smidse konden worden geleid. In de buurt van het stookgat was een koelbak met water aangebracht waarin de gloeiende werkstukken konden worden afgekoeld. Zie ook afb. 6. Bij de modernere smidsvuren wordt de luchtstroom aan de onderzijde van het smidsvuur toegevoerd. De luchtleiding mondt daartoe uit in een onder het stookgat aangebrachte smidsvorm. Zie ook afb. 7 en het lemma "smidsvorm, blaasgat". De smis(se) met trekblaasbalg werd in het koperslagersbedrijf in Venray (L 210) tot ongeveer 1915 gebruikt. Nadien werkte men met een veldsmidse. [N 33, 9; N 66, 10b; monogr.]
II-11
|
| 21728 |
smokkelen |
smokkelen:
Algemene opmerking v.d. invuller: in het Meerlos dialect bestaat geen uitgangs "n"!
smoekele (L217p Meerlo)
|
verboden goederen, of goederen waarover rechten betaald moeten worden heimelijk over de grens brengen [lörzen, maroderen, smokkelen] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20493 |
smullen |
smikkelen:
smikkele (L217p Meerlo)
|
smullen; Hoe noemt U: Lekker eten, met veel plezier eten (smullen, smikkelen, snollen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 21552 |
snauwen |
snauwen:
snauwe (L217p Meerlo)
|
bits, op bijtende toon spreken [snibben, snauwen, bitsen, toesnappen, grauwen, knappen] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 19361 |
snauwen, grauwen |
snauwen:
snauwe (L217p Meerlo)
|
bits, op bijtende toon spreken [snibben, snauwen, bitsen, toesnappen, grauwen, knappen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 24244 |
snavel |
snavel:
snavel (L217p Meerlo)
|
snavel: de hoornachtige bek van een vogel (snavel, bek) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 20523 |
snee brood |
snede:
snij (L217p Meerlo)
|
snede; Hoe noemt U: Een snee brood (snee, rondommer) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 22346 |
sneeuwbal |
sneeuwbal:
sni-jbal (L217p Meerlo),
sni-jballe goee (L217p Meerlo),
znw. ml. sneeuwbal, vr. Gelderse roos.
sni-jbāl (L217p Meerlo)
|
Een bal van samengepakte sneeuw [sneeuwbal, jupke]. [N 88 (1982)] || Met sneeuwballen naar elkaar gooien [ruiken]. [N 88 (1982)] || Sneeuwbal.
III-3-2
|
| 25137 |
sneeuwen |
sneeuwen:
sni-jje (L217p Meerlo),
snijje (L217p Meerlo)
|
sneeuwen [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 25191 |
sneeuwx |
sneeuw:
sni-j (L217p Meerlo),
snij (L217p Meerlo),
snéj (L217p Meerlo)
|
sneeuw [RND], [SGV (1914)]
III-4-4
|