| 33237 |
knolvoer, rapen (coll.) |
groen:
grēn (L364p Meeuwen)
|
Rapen in het algemeen, als groenvoer of als ingekuild voer voor het vee gebruikt; herfstknollen. [N 12A, 4a; JG 1b, 2c; monogr.; add. uit N 11A, 29f en 29g; N 12, 40, N Q, 11a]
I-5
|
| 17746 |
knookje |
knookje:
knīəkskə (L364p Meeuwen)
|
knook (been dim.: beentje [ZND m]
III-1-1
|
| 18262 |
knoop |
knoop:
knø̜jp (L364p Meeuwen),
knèip, knèipke
knuip (L364p Meeuwen),
knèipke, kneip
knuip (L364p Meeuwen),
Ss. knoopsgat.
knôê.yp (L364p Meeuwen)
|
een knoop [N 59 (1973)] || knoop || Plat, rond schijfje of min of meer bolvormig voorwerpje van been, hout, metaal enz., dat aan kleding of andere gebruiksvoorwerpen wordt genaaid, hetzij als een middel om ze te doen sluiten of met een deel van hetzelfde of met een ander stuk te verbinden. [N 59, 135; N 62, 65a; Gi 1.IV, 48; Wi 5; S 18; MW; monogr.]
II-7, III-1-3
|
| 32990 |
knoop van de korenhalm |
knoop:
(mv knęi̯.p)
knǫű.p (L364p Meeuwen)
|
De verdikking die zich op regelmatige afstanden in de stengel van de korenhalm bevindt. Ook de opgegeven meervoudsvormen van de woordtypen knoop en knook zijn in het lemma opgenomen; cf. hoop met meervouden in het lemma ''molshoop in het grasland'' (2.5) in aflevering I.3. Zie afbeelding 2, c. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 18425 |
knoopsgat |
knoopsgat:
Ss. sub knoop.
knoopsgat (L364p Meeuwen)
|
knoopsgat
III-1-3
|
| 29087 |
knoopsgat inknippen, insnijden |
snijden:
sni-jǝ (L364p Meeuwen)
|
Het inknippen van het knoopsgat. Dit wordt eerst met krijt op het kledingstuk afgetekend en daarna ingeknipt of ingeslagen met een knoopsgatenschaar of een gaatjestang. [N 59, 138]
II-7
|
| 28895 |
knoopsgatenmachine |
knoopsgatermachine:
knø̜jpsgātǝrmǝšīn (L364p Meeuwen)
|
Naaimachine die men gebruikt voor het naaien van knoopsgaten. De informant van L 271 merkt op dat knoopsgatenmachines pas na de Tweede Wereldoorlog verschenen zijn. [N 59, 17d]
II-7
|
| 29002 |
knoopsgatensteek |
knoopsgatersteek:
knø̜jpsgātǝrstēk (L364p Meeuwen)
|
Steek voor het maken van knoopsgaten. Men steekt de naald in achter het paskoord of de pasdraad, welke achter de kant van het knoopsgat wordt gelegd en met de linkerhand vastgehouden, en alvorens de naald weer uit te halen slingert men de draad van links naar rechts om de naald heen. Wanneer de draad wordt aangehaald, ontstaat daardoor op de kant van het knoopsgat een nopje. Deze nopjes moeten elkaar aanvullen en regelmatig opvolgen (Gerritse, pag. 47). Er zijn verder diverse soorten knoopsgatensteken. Zie afb. 42. [N 59, 63; N 62, 16a]
II-7
|
| 28926 |
knoopsgatentang |
knoopsgatertang:
knø̜jpsgātǝrtaŋ (L364p Meeuwen)
|
Tang waarmee men in één keer een knoopsgat kan uitknippen. Tussen de beide grepen van de tang bevindt zich een veer. Het onderste plaatje is aan de binnenzijde voorzien van een verhoging van hard metaal en het bovenste plaatje van een kokertje dat dient tot insnijding van het knoopsgatenrondje (Gerritse, pag. 25). Papenhuyzen (III) zegt niets over de knoopsgatentang, maar toont een tekening van een verstelbare knoopsgatentang (pag. 11). Ook de informant van Q 83 spreekt over een verstelbare knoopsgatentang, waarvan het verstelbare gedeelte het ø̄blokø̄ genoemd wordt. De informant van Q 121c geeft een platte knoopsgatentang zonder rondjes aan. De informanten van L 265 en Q 198 hadden geen tang of kenden deze niet. Zie afb. 22. [N 59, 30b; N 59, 16d; N 59, 29a]
II-7
|
| 34337 |
knorren |
knorren:
knorǝ (L364p Meeuwen)
|
Het natuurlijke geluid van een varken. [N 19, 23; Wi 56; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|