| 18137 |
blauw oog |
blauw oog:
blow oëg (L265p Meijel)
|
Als iemand een klap op zijn oog heeft gehad, is zijn oog verkleurd. Hoe noemt u zon oog? [DC 52 (1977)]
III-1-2
|
| 25398 |
blauw slachten |
slecht afgehuid:
slɛxt afxǝhø̜jt (L265p Meijel)
|
Als de huid van het rund niet zorgvuldig wordt losgesneden, blijft er soms vet aan vastzitten, waardoor de blauwachtig gekleurde bovenlaag van het vlees dat op het rund blijft kleven, bloot komt te liggen. Omdat gevraagd was naar een uitdrukking voor dit "blauw slachten", komen er verschillende grammaticale categorieën voor in dit lemma. [N 28, 54]
II-1
|
| 24121 |
blauwborstje |
blauwborst:
bloͅwborst (L265p Meijel)
|
blauwborst (14 zomervogel met helderblauwe borst met witte stip (alleen de man), leeft verborgen in struiken bij het water; niet zo zeldzaam; zingt vaak vliegend; zang heel afwisselend, aapt allerlei vogels na; zang begint met [uuk...uuk...uuk] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 33808 |
blauwe en bruine schimmel |
blauwe moorkop:
blu̯ǝ murkǫp (L265p Meijel),
bruinschimmel:
brø̜i̯nšemǝl (L265p Meijel)
|
De blauwe schimmel is overwegend blauw of grijsblauw, met zwarte manen. Bij de bruine schimmels zijn allerlei schakeringen mogelijk: lichtbruin, donkerbruin, goudbruin, kastanjebruin, roodbruin, zwartbruin of geappeld bruin. Sommige gelijken in kleur sterk op de vossen, maar onderscheiden zich van deze door hun zwarte manen, staart en poten. In principe worden alle paarden die bruine of rode dekharen, zwarte manen en staart hebben, beschreven als bruin. [N 8, 63b]
I-9
|
| 29612 |
blauwe klei |
blauwe leem:
blǭwǝ lęm (L265p Meijel),
leem:
lęm (L265p Meijel),
sleep:
slēp (L265p Meijel)
|
De blauwe klei in het algemeen en de klei die onder het veen zit in het bijzonder. [N 27, 19b; N 27, 44]
I-8
|
| 24122 |
blauwe reiger, reiger |
reiger:
reͅi̯gər (L265p Meijel)
|
reiger (91 bekende vogel; grijs; hangkuif, donkere borstveren; algemeen langs het water; broedt in enkele kolonies in hoge bomen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 29815 |
blauwe steen |
gesmoorde steen:
gǝsmōrdǝ stiǝn (L265p Meijel)
|
Baksteen die tijdens het bakken gerookt werd en dientengevolge een blauwe tint heeft. Zie ook de toelichting bij het lemma ɛblauwstokenɛ in de paragraaf over de vervaardiging van dakpannen. Schuddinck (pag. 84) merkt over dit soort stenen op dat ze in een zgn. ɛblauwe ovenɛ worden gebakken. Men steekt daarbij groen elzehout in de stookgaten v√≥√≥r de oven afgekoeld is. De stenen blijven enkele dagen in de rook van het elzenhout en worden daardoor in- en uitwendig blauw. De invuller uit L 210 vermeldt dat rook niet van invloed is op de kleur steen, maar de kwaliteit of soort klei: rivierklei (kalkhoudend) bakt geel; bergklei (ijzerhoudend) bakt rood; bergklei waaronder vette klei (l√∂ss) is gemengd, bakt blauw.' [N 30, 52c]
II-8
|
| 24390 |
blauwe vleesvlieg, bromvlieg |
bromvlieg:
cassettebandje
bromvlieg (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
spekvlieg:
oude spelling
spek vlieg (L265p Meijel),
tos:
WBD
tós (L265p Meijel),
vleeshorzel:
oude spelling
vléshorsel (L265p Meijel)
|
Hoe noemt u een grote, dikke vlieg, donkerblauw glanzend, die eieren legt in geslacht vlees (dal) [N 83 (1981)]
III-4-2
|
| 19653 |
blauwsel |
blauwsel:
blǫwsǝl (L265p Meijel, ...
L265p Meijel)
|
Soort blauw poeder dat men aan witkalk toevoegt om deze witter te doen lijken. Het toevoegen van blauwsel noemde men in Q 3 'blauwselen' ('blotsǝlǝ'), in Q 121 'blauwen' ('blø̜jǝ'). [N 67, 66f] || Soort van blauw poeder dat men in het spoelwater doet om de muts van geel worden te vrijwaren. [N 61, 15b]
II-7, II-9
|
| 17691 |
blazen |
spoezen:
WBD
spōēzə (L265p Meijel),
spuwen:
\'oude\' spelling
spouwe (L265p Meijel),
cassettebandje
spauwen (L265p Meijel, ...
L265p Meijel)
|
Hoe noemt u het geluid dat katten voortbrengen als zij kwaad zijn (blazen, spuwen) [N 83 (1981)]
III-2-1
|