| 24326 |
runderhorzel, horzel |
hommeltje:
klein, met kromme kont, legt eitjes
høməlkə (P045p Meldert),
horzel:
hoͅrzəl (P045p Meldert)
|
horzel [ZND 01 (1922)] || insect II [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|
| 24349 |
runderhorzellarve |
madenbuts:
māibøtsə (P045p Meldert)
|
worm vdit laatste insect [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|
| 34022 |
rundvee |
beesten:
bīstǝ (P045p Meldert),
vee:
vīǝ (P045p Meldert)
|
Als vee gehouden runderen. Rundvee in het algemeen. Zie afbeelding 1. [N 3A, 1; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 24371 |
rups |
rups:
ryps (P045p Meldert)
|
rups [ZND 06 (1924)]
III-4-2
|
| 17832 |
rusten |
rusten:
rüstə (P045p Meldert)
|
rusten [ZND A1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 21571 |
salueren |
aanslagen:
də soldaotə moetə oanslaagə (P045p Meldert)
|
De soldaten moeten groeten (met de hand aan de muts) [ZND 32 (1939)]
III-3-1
|
| 21028 |
saus |
saus:
sààws (P045p Meldert)
|
saus [RND]
III-2-3
|
| 21025 |
savooiekool |
savooi:
səvūiə (P045p Meldert)
|
[Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 34539 |
schaal van een ei |
schulp:
sxølǝp (P045p Meldert)
|
Het kalkachtige omhulsel van een ei. Onder het woordtype schaal verbergen zich twee verschillende woorden, die in het Nederlands zijn samengevallen, doordat de Westgermaanse ā van het eerste woord, dat "komvormig voorwerp" betekende, en de Westgermaanse a in open lettergreep van het tweede woord, dat "omhulsel" betekende, beide een lange ā opleveren. De meeste Limburgse dialecten onderscheiden echter nog steeds deze twee historische klinkers. In de westelijke helft van Belgisch Limburg (gebied I) heeft ''schaal'' "eierschaal" een vocalisme dat Westgermaanse ā voortzet, in de oostelijke helft, in heel Nederlands Limburg evenals in het noordoosten van de provincie Luik (gebied II) een dat Westgermaanse a in open lettergreep voortzet. In dat oostelijke gebied is daarnaast ook schaal met oude ā vaak bekend, maar het betekent er "groot, plat bord", "collecteschaal" of "weegschaal". In enkele noordwestelijke Belgisch Limburgse dialecten heeft algehele (gebied III) of gedeeltelijke (gebied IV) samenval van ā en a in open lettergreep plaatsgevonden, zodat er niet kan worden uitgemaakt op welke van de twee oorspronkelijk verschillende woorden het woordtype schaal er teruggaat. Zie hiervoor in de bibliografie Goossens 1967. Enkele Nederlands Limburgse gegevens bevatten een historische ā. Blijkbaar gaat het hier om verwarring met het woord ''schaal'' voor "schotel".' [N 19, 55a; JG 1b, 1c, 2c; A 39, 9a; A 39, 9b; monogr.]
I-12
|
| 34381 |
schaap |
schaap:
sxōǝp (P045p Meldert),
sxǭp (P045p Meldert)
|
Bedoeld wordt het schaap in het algemeen, niet geslachtelijk onderscheiden. Zie afbeelding 4. [JG 1a, 1b, 2c; L 45, 21; L 38, 40; L 6, 25; S 30; A 14, 21; A 2, 1; G V, m3; Gwn 5, 13 add.; monogr.]
I-12
|