| 22686 |
circus |
circus:
circus (Q196p Mheer)
|
Een tent waarin allerlei artiesten optreden zoals clowns, dresseurs met hun dieren, akrobaten etc. [circus, sirk, paardenspel, hittenspel]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 25000 |
cirkel, kring |
cirkel:
cirkel (Q196p Mheer, ...
Q196p Mheer),
kring:
krink (Q196p Mheer, ...
Q196p Mheer),
ring:
reenk (Q196p Mheer, ...
Q196p Mheer),
rink (Q196p Mheer)
|
cirkel [SGV (1914)] || de gesloten kromme lijn in een plat vak waarvan de punten alle op eenzelfde afstand liggen van één punt; het ingesloten vlak [kring, ring, cirkel] [N 91 (1982)] || een cirkelvormig voorwerp [ring, kring] [N 91 (1982)] || kring [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 24453 |
citroenvlinder |
gele piekel:
WLD = gele vlinder
gèle piekel (Q196p Mheer)
|
Hoe noemt u de vlinder waarvan bij het mannetje de vleugels citroengeel zijn en bij het wijfje witachtig groen met een oranje middelpunt (citroentje) [N 83 (1981)]
III-4-2
|
| 19823 |
commode, ladenkast |
commode:
koͅmōt (Q196p Mheer)
|
commode [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 21308 |
compagnie |
compagnie (fr.):
kompanie (Q196p Mheer)
|
compagnie [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 32598 |
compost |
mengel:
meŋǝl (Q196p Mheer)
|
Van de termen die onder de titel compost in dit lemma verenigd zijn, hebben er sommige duidelijk betrekking op de fijngemaakte compostachtige meststof, zoals die uit afval van de weide, de boomgaard, het erf bereid werd en over de weide werd gestrooid, terwijl andere meer wijzen op het moderne product van een vuilverwerkings- of composteringsbedrijf. Het eerste deel van het lemma bevat voornamelijk benamingen voor weidemest. [N 11, 22 + 27 add.; N 11A, 4d + 38 + 39; N M, 10c; monogr.]
I-1
|
| 22829 |
concert |
concert (<fr.):
concêrt (Q196p Mheer)
|
concert [SGV (1914)]
III-3-2
|
| 23202 |
congregatie |
congregatie:
congregatie (Q196p Mheer)
|
congregatie [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 30088 |
contrefort |
contrefort:
kōntǝrvōr (Q196p Mheer)
|
Het stijve stuk leer dat tot meerdere stevigheid in de schacht wordt vastgekleefd, aan de hielkant, tussen leer en voering. "De contreforts (stijven) snijdt men steeds zoo dat zij den hiel omsluiten en zij mogen niet hooger of lager zijn, dan hun bestemming vordert. Te hooge contreforts schuren tegen den buitenenkel, te lage geven geen vastigheid, geen stand. Ook moeten zij van geschikte lengte zijn, n.l. dat zij behoorlijk tot vóór de hak in het hol reiken. Boven schalmt men de contreforts goed af, wat naar onderen toe minder het geval mag zijn. Ook zorge men dat de contreforts boven het nodige slot hebben, zoodat zij goed tegen de leest aanliggen." (Knöfel I, pag. 194). Zie afb. 36. [N 60, 80]
II-10
|
| 32819 |
cultivateren, met de cultivator werken of bewerken |
extirpateren:
ɛkspātǝrǝ (Q196p Mheer),
zevenschaarderen:
zēvǝšē̜rdǝrǝ (Q196p Mheer)
|
De cultivator wordt gebruikt a) om hard liggend land open te trekken en het daarop groeiende onkruid los te maken en naar boven te halen; b) om na de oogst de graanstoppels los te woelen of om een met de ploeg geschild stoppelveld verder klein te maken; c) om (op zwaardere grond) de schollen en kluiten van een pas geploegde akker te breken of om de bezakte grond van een eerder geploegde akker luchtig te maken; d) om uitgestrooide kunst-meststoffen in de grond te werken. De enkelvoudige termen van dit lemma kunnen meestal zowel met het land e.d. als object, als ook aboluut gebruikt worden. De samengestelde hebben steeds, ook al is dat hier onvermeld gelaten, het land, de akker e.d. tot object. [JG 1a + 1b add.; N 11, 43 + 47 add.; N 11A, 152; div.; monogr.]
I-2
|