| 28517 |
tuten |
toeten:
tūtǝn (Q177p Millen)
|
Het geluid dat de koningin maakt die haar cel reeds verlaten heeft. Op het doffe kwaken van de ongeboren koninginnen antwoordt de pas uitgelopen koningin met een hoog tutend geluid. Dit is het teken dat zij er is. Zij zal proberen zo spoedig mogelijk de nog in de cellen opgesloten koninginnelarven te doden. Dit wordt echter verhinderd door de werkbijen. Het tuten is voor de imker een zeker teken dat er de volgende dag of op zijn laatst nog een dag later een nazwerm zal afkomen. [N 63, 33a; N 63, 32a; N 63, 33b; Ge 37, 42]
II-6
|
| 23251 |
tweede luiden voor de mis |
voor de tweede keer luiden:
het let veur de tweede keer (Q177p Millen)
|
Veelal wordt de kerkklok tweemaal gehoord voor men naar de mis gaat; hoe zegt men wanneer men ze voor de tweede maal hoort? [ZND 36 (1941)]
III-3-3
|
| 33998 |
twijg |
roetje:
rytšǝ (Q177p Millen)
|
Vaak wordt in plaats van een zweep ook een twijg gebruikt om het paard aan te vuren. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-10
|
| 33597 |
ui, ajuin |
un:
yn (Q177p Millen)
|
ajuin (sg) [Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 33788 |
uier |
oer, ouwer:
au̯.ǝr (Q177p Millen),
ouwer:
au̯ǝr (Q177p Millen),
áu̯.ǝr (Q177p Millen),
tet:
(mv)
tętǝ (Q177p Millen)
|
[JG, 1b; A 30, 6e; L 49, 6e; N 8, 39a en 39b]De melkklier van de koe zoals zij zich uitwendig vertoont onder aan de buik. Op de kaart is het woordtype uier niet opgenomen. [JG 1a, 1b; Gwn V, 7; L 8, 24a; L 14, 27a; RND 127; S 38; Wi 51; monogr.] || Uier, alle tepels samen. [N 19, 19b; JG 1a, 1b]
I-11, I-12, I-9
|
| 32967 |
uitkomen |
uitkomen:
au̯.tkō.mǝ (Q177p Millen)
|
Het boven de grond uitkomen van het gekiemde zaadkorreltje. [JG 1a, 1b; monogr.; add. uit S 17]
I-4
|
| 18311 |
uitneembaar frontje |
plastron (fr.):
plastron (Q177p Millen)
|
frontje, uitneembaar ~ in de hals van een jurk [vestje, plastron] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 32416 |
uitspannen |
uitspannen:
au̯tspanǝ (Q177p Millen)
|
Het paard losmaken van de kar of het werktuig waarin of waaraan het gespannen is. Bij het uitspannen uit een kar met berries worden de draagriem, de brede buikriem en de strengen losgemaakt. Vervolgens wordt het paard naar de stal geleid. [JG 1b, 2c; N 8, 98b; monogr.]
I-10
|
| 34144 |
uitwerpselen van koeien |
koestront:
kustro.nt (Q177p Millen)
|
[N M, 8a; A 9, 24a; JG 1a, 1b; N 11A, 40a; monogr.; add. uit N 5A (I]
I-11
|
| 21133 |
uitwijken |
opzij uitgaan:
op˲zai au̯.t˲guǝn (Q177p Millen)
|
Als de weg smal is en er komt van de tegenovergestelde zijde een kar af, dan zullen beide voertuigen moeten uitwijken. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-10
|