| 33055 |
pikbinder |
zelfbinder:
zɛlǝf˱b˙ei̯njǝr (L319p Molenbeersel)
|
Machine die niet alleen maait, maar het koren ook tot schoven samenbindt. Zie afbeelding 6. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [machine] zie het lemma ''maaimachine'' (3.2.18) in aflevering I.3. Kaart 36 is een woordkaart gebaseerd op het materiaal uit dit lemma; kaart 37 is een betekeniskaart, gebaseerd op het materiaal uit dit lemma èn het lemma ''graanmaaimachine'' (4.5.2) en toont waar men met de termen zicht- en pikmachine ofwel de enkelvoudige maaimachine ofwel de combinatiemachine, pikbinder, aanduidt.' [N J, 4a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 33033 |
pikkeling, zwad met een slag afgepikt |
snede:
snē (L319p Molenbeersel)
|
Hoeveelheid graan die men met één slag afpikt; vergelijk het lemma ''zwad, houw'' (3.1.4) in aflevering I.3. De enqu√™tes van Goossens hebben voor dit begrip niet veel opgaven opgeleverd; de vraag uit N 15, 16 levert slechts indirect materiaal op voor het begrip "pikkeling". Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf.' [A 23, 16.1a; L 48, 34.1a; Lu 1, 16.1a; Lu 2, 34.1a; monogr.; add. uit N 15, 16e; JG 1a, 1b, 1c, 2c]
I-4
|
| 20060 |
pioen |
balroos:
-
balroos (L319p Molenbeersel),
ook ZND 1 (a-m) en ZND 1u, 007
balroos (L319p Molenbeersel),
pinksterbloem:
-
pinksterbloem (L319p Molenbeersel),
ook ZND 1 (a-m) en ZND 1u, 007
pinksterbloem (L319p Molenbeersel)
|
Ook mat. van ZND 15 (1930), 018 opgenomen [ZND 05 (1924)] || Pioen (Paeonia officinalis L.)
I-7, III-2-1
|
| 24364 |
pissebed |
stekelvarken:
oniscus asellus/oniscus murarius (=ZND 18)
stēkelverke (L319p Molenbeersel),
wild varken:
oniscus asellus/oniscus murarius (=ZND 18)
welt veͅrkə (L319p Molenbeersel)
|
pissebed, keldermot [GV K (1935)]
III-4-2
|
| 33570 |
pit van een steenvrucht |
kern:
kɛ̄r (L319p Molenbeersel)
|
kern [ZND 01 (1922)]
I-7
|
| 33495 |
pit, kern van fruit |
keets:
kits (L319p Molenbeersel),
kern:
kɛr (L319p Molenbeersel),
kɛ̄r (L319p Molenbeersel, ...
L319p Molenbeersel)
|
[RND 08] [ZND 01 (1922)] [ZND 27 (1938)] [ZND m]
I-7
|
| 20411 |
plaatsvervangende peetoom |
geleende peteren:
geliende petere (L319p Molenbeersel)
|
peter die als plaatsvervanger optreedt, wanneer de ware peter niet aanwezig kan zijn? [ZND 37 (1941)]
III-2-2
|
| 20412 |
plaatsvervangende peettante |
geleende peet:
geliende pèt (L319p Molenbeersel)
|
meter die als plaatsvervanger optreedt, wanneer de ware meter niet aanwezig kan zijn? [ZND 37 (1941)]
III-2-2
|
| 19470 |
plafond |
plafond:
plafǫŋ (L319p Molenbeersel),
zolder:
zø̜ldǝr (L319p Molenbeersel)
|
Zie kaart. Het ondervlak of de bekleding van een zoldering. In het onderzoeksgebied wordt onder een 'plafond' vooral een gepleisterde, meestal met lijsten en/of reliefs van stuc versierde bekleding van een zoldering verstaan. De term 'zoldering' wordt daarentegen gebruikt voor het ondervlak van een verdiepingsvloer waarvan de draagbalken nog zichtbaar zijn. Zie ook het 'Limburgs Idioticon', pag. 295, s.v. 'zoldering', ø̄Met de bepaalde betekenis van onbeplakten zolder. Geh. rond Maeseyck.ø̄ Om een gepleisterd plafond te maken worden eerst tengels op onderlinge afstand van ongeveer 7 cm onder de balken van de bovenliggende vloerlaag gespijkerd. Aan de tengels wordt vervolgens droog Maasriet bevestigd, dat met zigzagsgewijs om platkopspijkers gewonden koperdraad tegen de tengels wordt vastgeklemd. In plaats van riet kan ook steengaas worden gebruikt. Daarna wordt eerst een ruwe laag vette kalkmortel aangebracht en vervolgens wordt het geheel afgewerkt met een mengsel van kalk en gips. Langs de wand brengt men gewoonlijk een plint aan die wordt vervaardigd door op het plafond latjes te bevestigen en de plint gelijk met die latjes af te werken. Eventuele ornamenten worden met gips opgeplakt. In L 383 sprak men bij een boerderij vooral van de 'zolder' en in een gewoon huis van het 'plafond'. [N 6, 20; N 54, 143a; L 2, 19; monogr.; Vld.]
II-9
|
| 22734 |
plankmis |
plankmis:
hè goeit plank mis (L319p Molenbeersel)
|
In vele streken moet de kegelbal een in de grond bevestigde plank raken, wanneer de speler hem wegslingert; wat wordt er gezegd wanneer de speler de plank mist (b.v. de bal er over heen werpt)? [ZND 36 (1941)]
III-3-2
|