| 26668 |
rosmolen |
manège (fr.):
mǝnē.zi (L367p Neerglabbeek)
|
De oudste machine die voor het dorsen werd gebruikt. Een paard leverde hier de drijfkracht. Algemeen wordt onder manège een constructie verstaan bestaande uit een vertikale as die door een horizontale boom, waar een paard is voorgespannen, in beweging wordt gebracht. Door middel van een kardan-koppeling wordt die draaiende beweging doorgegeven aan een horizontale as die door de wand van de schuur naar een machine werd geleid en deze aandrijfkracht leverde. In dit geval wordt door de rosmolen een trommel aangedreven waarin de halmen gedorst werden. Vergelijk ook het lemma ''rosmolen'' in de aflevering over de molenaarsterminologie, wld II,3, blz. 163.' [N 14, 7; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 33534 |
rot, van fruit |
gemaaisteekt:
gemaaisteekt (L367p Neerglabbeek)
|
aangestoken, door rotting ontstioekn fruit
I-7
|
| 33583 |
rotten, van fruit |
schrimpen:
sjrimpe (L367p Neerglabbeek)
|
verschrompelen
I-7
|
| 17767 |
rug |
rug:
reg (L367p Neerglabbeek),
ręq (L367p Neerglabbeek),
rɛk (L367p Neerglabbeek)
|
de rug [ZND 29 (1938)] || rug [ZND m] || Zie afbeelding 2.29. [JG 1a, 1b; N 8, 12]
I-9, III-1-1
|
| 32882 |
rug van het blad van de zeis |
rug:
ręq (L367p Neerglabbeek)
|
De opstaande stevige rand aan de buitenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 5. [N 18, 68e; JG 1a, 1b]
I-3
|
| 33974 |
rugriem |
draagriem:
drǭ.xrī.m (L367p Neerglabbeek)
|
Riem die een paard dat niet tussen berries is ingespannen op de rug draagt om de strengen op te houden. De rugriem wordt ook gebruikt bij het voorste van twee ingespannen paarden. [JG 1b, 1c, 1d; N 13, 69]
I-10
|
| 17737 |
ruiken |
ruiken:
riekə (L367p Neerglabbeek)
|
rieken [ZND 25 (1937)]
III-1-1
|
| 22380 |
ruilen (als spel) |
tuisen:
tŭsə (L367p Neerglabbeek)
|
Tuischen. [ZND m]
III-3-2
|
| 33750 |
ruin |
ruin:
rin (L367p Neerglabbeek)
|
Gecastreerde hengst. Als de veulens één à twee jaar zijn en de ballen voldoende gezakt en zichtbaar in de balzak zijn, worden zij gecastreerd. Een hengst van drie tot vijf jaar die om de een of andere reden op deze leeftijd nog gecastreerd wordt, wordt meestal gesneden hengst en niet ruin genoemd. [JG 1a, 1b; A 4, 2c; L 20, 2c; L 39, 43; N 8, 20 en 38; S 27; monogr.]
I-9
|
| 24326 |
runderhorzel, horzel |
buigel:
leggen eitjes
boͅu̯gələ (L367p Neerglabbeek),
horspel:
horzel
hwūərspəl (L367p Neerglabbeek),
horzel:
huursel (L367p Neerglabbeek),
wy(3)̄rsəl (L367p Neerglabbeek)
|
horzel [ZND 27 (1938)] || insect II [Goossens 1b (1960)] || insect III [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|