e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Nieuwenhagen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
versiersel sier: sēēr (Nieuwenhagen), smuk (<du.): sjmŏĕk (Nieuwenhagen), versiering: vərsēēring (Nieuwenhagen) voorwerpen die tot versiering dienen [sier, smeer, smuk, opsmuk, opschik, tooi] [N 86 (1981)] III-1-3
versleten afgedragen: āāfgədrāāgə (Nieuwenhagen), schabbig: sjöbbig (Nieuwenhagen), versleten: vərsjlīēëtə (Nieuwenhagen) door lang gebruik stuk gegaan, niet bruikbaar meer, gezegd van een kledingstuk [versleten, sleets, schabbig, kaal] [N 86 (1981)] III-1-3
verstand vernunft (du.): vərnōnf (Nieuwenhagen), verstand: vərsjtánk (Nieuwenhagen) het vermogen goed, helder te denken [verstand, bewijs, bewoud, vernuft] [N 85 (1981)] III-1-4
verstandig schlau (du.): sjlau (Nieuwenhagen), verstandig: vərsjtèndig (Nieuwenhagen) een goed verstand hebben; zijn verstand goed gebruikend [bezouwig, redelijk, radelijk] [N 85 (1981)] III-1-4
verstandskies verstandskies: vər∂štankskēs (Nieuwenhagen) verstandskies (oogtand, baktand) [DC 01 (1931)] III-1-1
verstekhaak drie-/drijhaak: drējhǭk (Nieuwenhagen  [(afbeelding b-c)]  ) Haak waarvan de armen een hoek van 450 vormen. De verstekhaak wordt gebruikt om hoeken van 450 af te tekenen. Zie ook het lemma "verstekhaak" in Wld II.9, pag. 10-11 en afb. 77. [N 33, 318e] II-11
verstelbare moersleutel bahco-sleutel: bākošlȳǝtǝl (Nieuwenhagen), engelse sleutel: ęŋǝlsǝ šlȳǝtǝl (Nieuwenhagen) sǝl Q 116; verstelbare sleutel: vǝrštɛlbrǝ šløsǝl Q 121b; ijzeren sleuter: ęjzǝrǝ slø̜jtǝr P 176b; %%B de volgende opgaven betreffen het oudere type Engelse sleutel -- vergelijk afbeelding 199a-d%% engelse sleutel: e' [N 33, 300a; N 33, 300d; N 64, 78b; monogr.] II-11
verstoppertje spelen koekverbergen: kukvərbeͅrgə (Nieuwenhagen), potverlossen: poͅt vərloͅsə (Nieuwenhagen), verstoppertje spelen: vərsjtøpərkə sjpīələ (Nieuwenhagen) Het spel waarbij alle personen zich verstoppen, behalve één die alle anderen moet zoeken; bij het doel (bijv. een boom) kunnen de verstopten zich afmelden (op dit spel bestaan vele varianten, misschien kunt u die ook vermelden: de naam en hoe het gespeeld [N 88 (1982)] III-3-2
verteerde mest korte mest: kó̜tǝ [mest] (Nieuwenhagen) De termen in dit lemma zijn voor het merendeel van toepassing op mest die lange tijd het onderste of het binnenste deel van de mesthoop heeft gevormd en daardoor goed verteerd is: mest van hoge kwaliteit, die gemakkelijk in kleine delen uiteenvalt. Het onderste uit de mestkuil is vaak zo brokkelig dat het niet met de riek kan worden opgenomen. Deze mest wordt veelal als weidemest gebruikt. Voor sommige termen zie men dan ook het lemma compost. De termen aan het einde van het lemma hebben betrekking op oude, uitgedroogde mest die zijn kwaliteit grotendeels verloren heeft. [N M, 10a; N 11, 27 add.; N 11A, 4a + 4c + 36 + 37; JG 1a + 1b add; div.] I-1
vertinnen vertinnen: vǝrtenǝ (Nieuwenhagen) Metaal met een dunne laag tin bedekken om het tegen oxidatie te beschermen. [N 64, 28e; N 66, 36d; N 33, 380] II-11