e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Nieuwstadt

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
mijnemplacement terrein: terrein (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) Het gehele mijnterrein bovengronds. [N 95,3] II-5
mijngas mijngas: mīngās (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) Een kleurloos, reukloos en smaakloos gas dat lichter is dan lucht, in bepaalde concentratie met lucht brandbaar of ontplofbaar en bij grote hoeveelheden verstikkend. Mijngas bevindt zich in de kool, het dak- en vloergesteente van de laag en in spleten en scheuren van het gesteente (MBK IV pag. 25). De term "gas" wordt in de Belgische mijnen slechts sporadisch gebruikt (Vanwonterghem pag. 114). [N 95, 229; monogr.; Vwo 336; Vwo 348] II-5
mijngasontploffing mijngasontploffing: mīngāsǫntplǫfeŋ (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) Een ontploffing van mijngas. [N 95, 235; monogr.] II-5
mijnhorloge kuiluur: kulūr (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Emma, Hendrik, Wilhelmina]) [N 95, 67] II-5
mijnhout stijlenhout: štilǝnhǫwt (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) Algemene benaming voor al het in de mijn gebruikte hout. De opgaven die een specifieke soort hout aanduiden, bijvoorbeeld "kophouten", "spitsen", etc., zijn verplaatst naar de desbetreffende lemmata. [N 95, 311; monogr.] II-5
mijnhoutterrein houtterrein: houtterrein (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) Terrein waar het hout ligt dat nodig is om de mijngangen te ondersteunen. [N 95, 36; monogr.] II-5
mijnkleding kuilkleder: kulklęjǝr (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) De benaming voor mijnkleren in het algemeen. Een informant uit Q 121 merkt op dat "kuilmontuur" de benaming was voor kleding die men ondergronds droeg. [N 95, 59; monogr.] II-5
mijnlocomotief machine: mǝšīn (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Locomotief voor het ondergronds bedrijf die wordt aangedreven door perslucht, elektriciteit of met behulp van een dieselmotor. De opgave "trolley" uit Q 12 voor de mijn in Eisden duidt een elektrische locomotief aan. [N 95, 700; monogr.; Vwo 283; Vwo 480; Vwo 481] II-5
mijnmeter mijnmeter: mīnmę̄tǝr (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) De mijnmeter voert in een mijn metingen uit en werkt details van het mijnplan uit. Vanwonterghem (pag. 114) spreekt van een beëdigd bediende die topografische opmetingen moet doen en ze op kaart moet uitwerken. Het woordtype "kettingtrekker" (Q 21), eigenlijk de benaming voor de hulp van de mijnmeter, werd op de mijn Maurits gebruikt als spotnaam voor de mijnmeter. Zie ook het lemma Hulp Van Mijnmeter. [N 95, 138; monogr.; Vwo 114; Vwo 154] II-5
mijnmuur mijnmuur: mīnmūr (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Maurits]) [N 95, 38b] II-5