| 27918 |
rondhout van een platte kant voorzien |
een plat maken:
ǝn plat mākǝ (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Winterslag, Waterschei])
|
Een rondhout geheel of gedeeltelijk van een platte zijde voorzien. Volgens de invuller uit Q 33 werd dit werk op de mijn Emma vooraf in de zagerij gedaan. [N 95, 308; monogr.]
II-5
|
| 27525 |
rondleiding |
rondleiding:
ronjtjlęjeŋ (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Emma])
|
Rondleiding van met name hoogwaardigheidsbekleders door het boven- en ondergrondse gedeelte van de mijn. [N 95, 997; monogr.]
II-5
|
| 21198 |
rondreizen, pendelen |
rondreizen:
rondjreize (L433p Nieuwstadt)
|
rondreizen [pendelen, de navet doen] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 18043 |
roodvonk |
roodvonk:
roodvūnk (L433p Nieuwstadt)
|
Roodvonk: epidemische, zeer besmettelijke ziekte waarbij het lichaam overdekt wordt met rode vlekken (roodjong, plan, St. Antonisvuur). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 18048 |
roof(je) (korst op een wonde) |
roof(je):
röeufke (L433p Nieuwstadt)
|
Een roofje (korstje) op een wond. [DC 14 (1946)]
III-1-2
|
| 28081 |
roofbeitel |
roofbeitel:
rǫwfbęjtǝl (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Beitel die op de luchthamer kan worden bevestigd en waarmee houten ondersteuningen in het ontkoolde pand worden doorgestoken. Bij het roven worden beitels van verschillende lengtes gebruikt waardoor de mijnwerker vanaf een veilige plaats kan werken. De invuller uit Q 15 merkt bij de opgave "snoeibeitel" op dat de roofploeg over dit speciale stuk gereedschap kon beschikken. De "snoeibeitel" was anderhalf tot twee meter lang en had een plat snijvlak van ongeveer vijf centimeter breed. De zegsman uit Q 21 kent twee soorten beitels: de ijzerbeitel, die een lengte van 50 centimeter heeft, en de houtbeitel die maximaal 1 meter lang is. De "rossignolbeitel" uit L 422 is een speciale beitel waarmee bouten gebroken of platen gesneden konden worden. [N 95, 588; N 95, 760 add.; N 95A, 7 add.; monogr.]
II-5
|
| 27608 |
roofdienst |
roofschicht:
rǫwfšex (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits])
|
In Nederland de dienst, in Belgiē de post die de ondersteuningen uit het ontgonnen pand verwijdert. Op de Domaniale mijn gebeurde het roven tijdens de nachtdienst omdat er dan weinig mensen in de mijn aanwezig waren en er in de pijler geen kolen gewonnen werden (Lochtman pag. 84). [N 95, 570; monogr.; Vwo 270; Vwo 330; Vwo 668]
II-5
|
| 28082 |
roofhaak |
roofhaak:
rǫwfhǭk (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Haak met lange steel die wordt gebruikt voor het terugwinnen van materiaal uit het ontkoolde pand. [N 95, 589]
II-5
|
| 28087 |
rooflier |
rooflier:
rǫwflīr (L433p Nieuwstadt
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Lier waarmee een ondersteuning in haar geheel uit het ontkoolde pand kan worden weggetrokken. "De rooflieren hebben perslucht als drijfkracht en hun vermogen volstaat om verschillende stempels ineens uit te rukken" (Defoin pag. 101). [N 95, 590; monogr.; N 95A, 13]
II-5
|
| 33714 |
rooien |
breken:
breken (L433p Nieuwstadt)
|
Een stuk grond ontdoen van bomen, boomstronken, wortels en struikgewas. Een object als struiken, stronken, bomen, puisten is niet gedocumenteerd. [N 27, 6; N 27, 8b; R 3, 1; monogr.]
I-8
|