| 33165 |
aardappelloof |
loof:
lǫuf (L427p Obbicht)
|
De bladeren van de aardappelplant. Ze worden na de oogst bijeengeharkt en verbrand; zie het lemma Aardappelloof Verbranden. Het regelmatig bepalend deel aardappel-, als eerste element in samenstellingen, is hier weggelaten. Bij het woordtype stro geeft de zegsman van L 386 op: "als het droog is". [N 12, 6; JG 1a, 1b, 2c; L 1, a-m; L 30, 34a; S 22; monogr.]
I-5
|
| 34283 |
aardappelmolen |
brijselmachine:
brisǝlmǝšīn (L427p Obbicht)
|
De aardappelmolen is het werktuig waarmee men de gekookte aardappelen tot puree maalt. [N 18, 134; monogr.]
I-11
|
| 20606 |
aardappelpuree |
puree:
purée (L427p Obbicht)
|
puree [stamp, stoemp] [N 38 (1971)]
III-2-3
|
| 33211 |
aardappelriek, algemeen |
aardappel(en)riek:
ɛrpǝlǝrēk (L427p Obbicht)
|
Riek met bolletjes ("kogeltjes") aan de uiteinden van de tanden, om aardappelen mee te verplaatsen, maar ook wel gebruikt om te rooien. Doorgaans heeft de aardappelriek negen tanden, de bietenriek zes, die wat verder uit elkaar staan, en de speciale riek om te rooien vier of vijf. Soms zijn de tanden van de laatste plat (en dan lijkt deze sterk op de Voerriek), terwijl die van de algemeen gebruikte riek rond zijn. Vergelijk ook het lemma Mestriek in aflevering I,1, blz. 8-10 en het lemma Bietenrek in deze aflevering. [N 18, 25a, 25b en 58; JG 1c, 2c; A 28, 3a; Lu 6, 3a; monogr.]
I-5
|
| 33482 |
aardbei |
erbel:
êrbel (L427p Obbicht)
|
aardbei [SGV (1914)]
I-7
|
| 24922 |
aarde, grond |
aarde:
êrt (L427p Obbicht)
|
aarde (grond) [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 29574 |
aarden pot |
aarden pot:
ē̜rdǝ pǫt (L427p Obbicht)
|
Aarden pot, bleekbruin van kleur. Dorren (Valkenburgs Woordenboek) merkt op pag. 15 over de term baar op: ø̄̄Naar de grootte onderscheidt men één-, twee- en drieschildersbaren, wijl ze gemerkt zijn met één, twee of drie schildjes (reliefstempels), met een inhoud van circa 20, 30 en 40 liter.ø̄̄ De driekroonse pot was een verglaasde pot voor het inmaken van zuurkool, braadworst en bonen. De pot was gemerkt met drie kroontjes en had een inhoud van 20 tot 50 liter. Het woordtype driekronenpot duidt waarschijnlijk een vergelijkbare pot aan. Zie hiervoor ook de toelichting bij het lemma ɛstroopvatɛ in wld II.2, pag. 59.' [N 49, 103b; L 1a-m; L 32, 15a; L 32, 15b; R 3, 5; S 1; monogr.]
II-8
|
| 23315 |
aardmannetje (kabouter) |
aardmannetje:
êrtmenke (L427p Obbicht)
|
aardmannetje [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 17653 |
aars |
votlok:
votlaok (L427p Obbicht)
|
aars, darmuitgang [N 10c (1995)]
III-1-1
|
| 17654 |
aarsspleet |
ritz (du.):
reets (L427p Obbicht)
|
aarsspleet tussen de billen [N 10c (1995)]
III-1-1
|