| 18127 |
tetanus |
tetanus:
tetanus (L216p Oirlo)
|
Tetanus: ziekte waarbij een verstijving van de spieren optreedt, die begint bij de kauwspieren en zich dan uitspreidt over de rompspieren (klem). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 33962 |
teugel, leidsel |
leis:
lɛi̯s (L216p Oirlo),
lijn:
lin (L216p Oirlo)
|
Een riem of koord waarvan de uiteinden aan de twee kanten van het bit van het paard bevestigd zijn en waarmee het bestuurd wordt. Deze teugel kan lang of kort zijn. In het eerste geval bestaat hij uit één stuk en reikt hij tot achter het paard; de voerman houdt het midden ervan in de hand (cf. lemma Dubbele Lijn). In het tweede geval reikt hij slechts tot juist achter het haam; dan is aan het midden een enkele lijn, het kordeel (cf. lemma KordeelL) bevestigd, die de voerman in de hand houdt. De dubbele lijn van een paard dat voor de ploeg is gespannen is altijd langer dan die bij een kar of wagen. Het lemma Ploeglijn is al eerder behandeld in WLD I, afl.2, blz. 182. De vraagstelling in de lijsten liet echter niet toe om voor Nederlands Limburg evenveel materiaal op te nemen als voor Belgisch Limburg. Op de zeer ruime vraag N 13,29 Enkele band of touw dat aan het hoofdstel is vastgemaakt werden allerlei specifieke benamingen opgegeven, waardoor het te riskant werd om de algemene benamingen voor teugel voor Nederlands Limburg uit de gegevens af te leiden. Om toch een idee te kunnen geven van de gegevens voor Nederlands Limburg werd gekeken naar algemene antwoorden op vraag N 13,31 Dubbele band die aan weerszijden van het gebit is vastgemaakt en tot aan de hand van de voerman dubbel is en het eerste deel van vraag N 13, 34 Kent u afzonderlijke benamingen voor de leidsels gebruikt bij het rijden met de kar, het ploegen? Daaruit bleek dat de woordtypes lei, leis en lijn behoorlijk afgebakende gebieden vormen. Veiligheidshalve zijn alleen deze laatste gegevens voor Nederlands Limburg opgenomen en op kaart gebracht. [JG 1a, 1b; N 13, 30 en 34]
I-10
|
| 19347 |
tevreden; tevredenheid |
lol:
lol d⁄r ân hebbe (L216p Oirlo),
tevreden:
tevreeje (L216p Oirlo),
trek:
trek hebbe (L216p Oirlo)
|
tevreden || tevredenheid, genoegen [trek, plezier, goesting, snoel] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19554 |
theelepeltje |
eierlepeltje:
ejjerlepelke (L216p Oirlo),
suikerlepel:
soeker-laepel (L216p Oirlo),
suikerlepeltje:
soekerlepelke (L216p Oirlo),
theelepeltje:
thieje-laepelke (L216p Oirlo)
|
eierlepeltje || suikerlepeltje || theelepeltje (suikerlippelke) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 19516 |
theepot |
theekan:
thieje-kan (L216p Oirlo),
theekannetje:
thieëkenneke (L216p Oirlo),
theepot:
thieje-pot (L216p Oirlo),
thieëpot (L216p Oirlo)
|
pot waarin thee wordt gezet [N 20 (zj)] || theekannetje || theepot
III-2-1
|
| 19596 |
theezeefje |
theezijtje:
thieëzeejke (L216p Oirlo),
zijtje:
zeejke (L216p Oirlo)
|
koffie/theezeefje || theezeefje
III-2-1
|
| 19781 |
thuis |
thuis:
tüs (L216p Oirlo)
|
thuis [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 21540 |
tien centiem |
dubbeltje:
döbbeltje (L216p Oirlo)
|
een muntstuk van 10 centimes (in België) [s(j)oe, sol, brak, knap, klomp] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 21611 |
tien-guldenstuk |
tientje:
en tientje (L216p Oirlo)
|
tien-guldenstuk, een ~ [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 21379 |
tiend |
tiende:
tiend (L216p Oirlo),
Opm. tiendschuur om t tiend ôp te slaon.
en tiend (L216p Oirlo)
|
tiend [SGV (1914)] || tiende: Datgene wat, in natura of geld, aan de belasting moet worden afgestaan van de opbrengst van het land [de tiend?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|