| 27252 |
smid |
smid:
šmēt (Q033p Oirsbeek
[(mv šmęj, šmēj)]
)
|
In het algemeen een handwerksman die metaal, meestal ijzer, met behulp van hamers en andere gereedschappen bewerkt om er werktuigen of andere voorwerpen van te vervaardigen. Doorgaans wordt het metaal voor de verwerking in de smidsvuurhaard verhit en vervolgens op het aambeeld met behulp van smeedhamers in een bepaalde vorm gesmeed. Het woordtype vlammer (Q 113) is een afleiding van het werkwoord vlammen (vlɛmǝ) dat onder meer "slaan" kan betekenen. Vgl. ook RhWb II, kol. 548 s.v. Flammer, "Schmied".' [Wi 6; S 33; L 6, 78; L 8, 99; Weijnen BN 4, 6; N 33, 1a-b; monogr.]
II-11
|
| 31192 |
smidse |
smidse:
šmets (Q033p Oirsbeek)
|
In het algemeen de werkplaats van een smid en meer in het bijzonder de plaats waar de smidsvuurhaard is ondergebracht. Zie ook afb. 1. [N 33, 5; S 33; JG 1a; JG 1b; monogr.]
II-11
|
| 21728 |
smokkelen |
smokkelen:
sjmŏĕkelə (Q033p Oirsbeek, ...
Q033p Oirsbeek)
|
verboden goederen, of goederen waarover rechten betaald moeten worden heimelijk over de grens brengen [lörzen, maroderen, smokkelen] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 20493 |
smullen |
smullen:
sjmöllə (Q033p Oirsbeek),
snageren:
sjnààgerə (Q033p Oirsbeek)
|
smullen; Hoe noemt U: Lekker eten, met veel plezier eten (smullen, smikkelen, snollen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 21552 |
snauwen |
afsnauwen:
aafsjnauwə (Q033p Oirsbeek),
snauwen:
sjnouwə (Q033p Oirsbeek)
|
bits, op bijtende toon spreken [snibben, snauwen, bitsen, toesnappen, grauwen, knappen] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 19361 |
snauwen, grauwen |
afsnauwen:
aafsjnauwə (Q033p Oirsbeek),
snauwen:
sjnouwə (Q033p Oirsbeek)
|
bits, op bijtende toon spreken [snibben, snauwen, bitsen, toesnappen, grauwen, knappen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 24244 |
snavel |
snavel:
sjnavel (Q033p Oirsbeek)
|
snavel: de hoornachtige bek van een vogel (snavel, bek) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 32880 |
snede van het blad van de zeis |
snid:
šnīt (Q033p Oirsbeek)
|
De scherpe snijdende binnenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 4. Bedoeld is hier de algemene benaming voor de snijkant van de zeis. In sommige gebieden, met name in enkele dorpen tussen het waat-gebied (in het noorden van Belgisch Limburg) en het snede-gebied (in het zuiden ervan) wordt onderscheid gemaakt tussen de eigenlijke snede en het haarpad: de smalle rand die bij het haren op het zeisblad wordt geslagen en waarvan de snede het uiteinde vormt. Zie voor deze laatste het volgende lemma: ''haardpad''. Wanneer er meer dan één variant voor een plaats was opgegeven, is bij voorkeur het materiaal van de mondelinge enquêtes in gebracht.' [N 18, 68d; JG 1a, 1b, 2c; add. uit N 17, 100; monogr.]
I-3
|
| 20523 |
snee brood |
snede:
sjnei (Q033p Oirsbeek),
sjnĕĕij (Q033p Oirsbeek),
snee:
sjnée (Q033p Oirsbeek)
|
snede; Hoe noemt U: Een snee brood (snee, rondommer) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 22346 |
sneeuwbal |
sneeuwbal:
sjneebal (Q033p Oirsbeek),
sjniebal (Q033p Oirsbeek),
sjniebel sjmiete (Q033p Oirsbeek)
|
Een bal van samengepakte sneeuw [sneeuwbal, jupke]. [N 88 (1982)] || Met sneeuwballen naar elkaar gooien [ruiken]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|