| 18300 |
groflinnen beenwindsel |
slobhoos:
slophyəzə (L416p Opglabbeek)
|
windsels, groflinnen lappen of ~ die bij koud of nat weer en bij vuil werk met linten of knopen om de broekspijpen worden gebonden [slophooze, beenslette, beenwagge, gette, slikbagge] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 19979 |
grommen |
grommen:
WBD/WLD
grōēmə (L416p Opglabbeek)
|
Hoe noemt u een dof, laag, grommend geluid voortbrengen, gezegd van honden (grauwelen, gronzen, grommen, grozen, grollen) [N 83 (1981)]
III-2-1
|
| 33674 |
grond, aarde |
aarde:
ē̜rt (L416p Opglabbeek)
|
De algemene benaming. [S 1, 7, 11, 42; Wi 52; R III, 5, 6, 7, 8; L A1, 150; Vld.; N 18, add.; monogr.]
I-8
|
| 33308 |
grondkrabber |
krabber:
krabǝr (L416p Opglabbeek),
krebber:
krębǝr (L416p Opglabbeek)
|
Haak voor het losmaken van de grond en voor het wieden. Het gereedschap heeft 3 of 4 vaak sterk gebogen tanden, die langer zijn dan de tanden van de hark; door de tanden onderscheidt de krabber zich ook van de schoffel die een mesvormig werkend deel heeft, maar voor hetzelfde doel wordt gebruikt. Hier is het materiaal uit de vragen N 18, 55-63 opgenomen waarbij niet het doel om mest te trekken is aangegeven. Bij het hier opgenomen type mesthaak is dit àndere doel, het losmaken van de grond, uitdrukkelijk aangegeven. Het materiaal geeft geen aanleiding voor een apart lemma Aardappelkrabber. Naast het voornaamste doel waarvoor dergelijke haken worden gebruikt, het loswoelen van de grond, zijn nog drie andere doeleinden en typen haken in het materiaal onderscheiden die aan het einde van lemma zijn opgenomen: 1. haak voor het schoonmaken van sloten e.d.; 2. brandhaak of weerhaak om iets op te vissen: gereedschap met zeer lange steel; het werkend deel is een (oude) riek met omgekrulde scherpe punten; het was vroeger op de boerderij voorhanden om in geval van brand het brandend dakstro weg te kunnen trekken; 3. drie-of viertand, naar de vorm benoemd, zonder enige aanwijzing voor het gebruiksdoel. [N 18, 55 - 63, behalve hetgeen is ondergebracht in het lemma mesthaak in WLD.I.1, p. 12; monogr.; add. uit JG 1a, 1b]
I-5
|
| 24951 |
grondwater |
grondwater:
groentwāātər (L416p Opglabbeek),
N.B. kliplaog = laag ijzeroer.
gróndwāter (L416p Opglabbeek)
|
grondwater, water dat zich in de grond bevindt oa doordat regenwater door de losse bovengrond tot op een harde laag zakt [zakwater, kwelm] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 30054 |
grondwerker |
werkvolk:
werǝk˲vőlǝk (L416p Opglabbeek)
|
De arbeider die het graafwerk voor kelderruimte of funderingssleuven verricht. In L 270 werd dit werk gewoonlijk door de handlangers gedaan. Zie voor de fonetische documentatie van de tussen '(...)-' geplaatste vormen het lemma 'Handlanger'. [N 30, 3a; N 30, 26a; monogr.]
II-9
|
| 32738 |
groot geploegd middendeel |
pand:
pant (L416p Opglabbeek)
|
Onder het groot geploegd middendeel van een akker wordt verstaan de aan één stuk en meestal in lengtevoren te ploegen hoofdmoot van een akker, die het eerst bewerkt is of wordt. Dit middendeel omvat, op de wendakker(s) en een evt. geerstuk na, de gehele akker. Voor sommige van de hieronder vermelde termen zie men ook het lemma zzoivoor, diep geploegd land. [N 11, 52; N 11A, 125a]
I-1
|
| 20346 |
grootmoeder |
bestemoeder:
bestemóóier (L416p Opglabbeek),
grootmoeder:
grūūetmóódər (L416p Opglabbeek),
grūūetmóóiər (L416p Opglabbeek),
grūūtmŭŭddər (L416p Opglabbeek),
moeke:
cf, VD s.v. "moeke
mŏĕkkə (L416p Opglabbeek)
|
grootmoeder [ZND 35 (1941)] || grootmoeder (gemeenzaam/kindertaal) [ZND 35 (1941)]
III-2-2
|
| 20345 |
grootouders |
besteouders:
bestəaajərs (L416p Opglabbeek),
grootouders:
grūūtaajərs (L416p Opglabbeek)
|
grootouders [ZND 11 (1925)]
III-2-2
|
| 25007 |
grootte |
grootte:
gry(3)̄ettə (L416p Opglabbeek),
gry(3)̄ədə (L416p Opglabbeek)
|
grootte [ZND 01 (1922)]
III-4-4
|