| 18777 |
streng garen [cf. wld ii.7: 24-25] |
lood:
luət (Q010p Opgrimbie),
streentje:
ə strɛenskə (Q010p Opgrimbie),
strengetje:
streŋskə (Q010p Opgrimbie),
wrong:
bepaald aantal strengen
wrønk (Q010p Opgrimbie),
zeker aantal ervan
ənə vrønk (Q010p Opgrimbie)
|
Een streng garen. [ZND 07 (1924)] || Het wollen breigaren wordt in strengen verkocht: hoe heet zo een streng garen? [ZND 28 (1938)]
III-1-3
|
| 29140 |
strengen |
karklinken:
karkle.ŋkǝ (Q010p Opgrimbie)
|
Kettingen of touwen waarmee een paard de kar of wagen trekt. Het ene uiteinde ervan zit aan de trekhaken van het haam of van het borsttuig vast, het andere aan de voorste schei of aan een haak in de berrie van de kar of wagen. De benamingen voor strengen die uit touw vervaardigd zijn, werden achteraan geplaatst. Bij het woordtype strengen is niet altijd mogelijk uit te maken of de opgegeven dialectvariant enkelvoud of meervoud is. Het lemma Veldstrengen, dat zijn strengen waarmee een paard een akkerwerktuig voorttrekt, is al eerder behandeld in WLD I, afl. 2, p. 178. [JG 1a, 1b, 2a, 2b, 2c; N 13, 57, 58a en 58b]
I-10
|
| 32649 |
strijkbord, riester |
riester:
rēstǝr (Q010p Opgrimbie)
|
Het strijkbord, riester of rooster is het op de ploegschaar volgend ijzeren (vroeger houten) blad, dat de grond die door kouter en schaar is losgesneden, omkeert en in de vorige voor schuift. Men zie ook de toelichting bij het lemma ploegschaar. [A 26, 6; Lu 4, 6; JG 1a + 1b; N 11, 31.I.a; N 11A, 85d + 87b + 88b + 89c; monogr.]
I-1
|
| 22085 |
stro |
struu:
stryuɛ̯ (Q010p Opgrimbie)
|
Halmen van gedorst koren. De algemene benaming. Zie ook de toelichting bij paragraaf 6.4. [JG 1a, 1b, 2c; L 7, 60a; R [s], 6; S 36; Wi 4; monogr.; add. uit N 5, 83]
I-4
|
| 33715 |
stronk, boomstronk |
vot:
vot (Q010p Opgrimbie)
|
Wat blijft staan, de stomp met wortels, als een boom omgehakt is. [N 27, 8a; R 3, 2; Wi 11; L 7, 59; L B2, 343; Vld.; monogr.]
I-8
|
| 25574 |
strooien |
strooien:
strø̜u̯i̯ǝ (Q010p Opgrimbie)
|
Hooi of stro onder het vee spreiden. [S 36; L 7, 61b; R(s]
I-11
|
| 18276 |
strooien hoed |
strooien hoed:
ənə stryən hōt (Q010p Opgrimbie)
|
een strooien hoed [ZND 07 (1924)]
III-1-3
|
| 22041 |
strooisel |
strooisel:
strøu̯sǝl (Q010p Opgrimbie)
|
Dat wat in de stal onder het vee wordt gestrooid. Dat kan vers stro zijn maar ook gehakt stro of afval na het wannen van gedorst graan. Verder gebruikte men bladeren uit hagen, eiken- en beukenbos en loof van struiken eveneens als strooisel. [N 6, 10; L 7, 61b; JG 1a, 1b, 2b-1 add.; N 18, 41 add.; monogr.]
I-11
|
| 34278 |
strooisel in de potstal |
lappen:
lɛp (Q010p Opgrimbie),
lover:
lou̯.vǝr (Q010p Opgrimbie),
spangen:
spaŋǝ (Q010p Opgrimbie),
strooihei:
strøu̯ęi̯ (Q010p Opgrimbie)
|
Een potstal is een ouderwetse stal met als belangrijkste functie het winnen van mest (zie ook het lemma ''potstal'' in wld I.6 blz. 31-32). Over de mest heen werd strooisel gespreid, zodat de koeien steeds hoger kwamen te staan en de stal vol mest raakte. Als strooisel werd van alles gebruikt: in de zon gedroogde graszoden, dennennaalden, stro, gedroogde bladeren, heiplaggen, turf(molm), zaagmeel. [N 11, 13a; N 11, 13b; N 11, 13c; JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-11
|
| 34279 |
strooisel keren |
onderschieten:
oŋǝršētǝ (Q010p Opgrimbie)
|
Strooisel in de potstal keren. [JG 1a, 1b, 2c]
I-11
|