| 33288 |
vlasbraak |
braak:
brāk (L288a Ospel)
|
Toestel om vlasstengels te pletten. De zwing is een langwerpige afgeronde plank met een handvat om de "scheven" (vergelijk het lemma Hede-, Vlas- of Hennepafval) van het vlas los te slaan. [monogr.; add. uit N 48, 16b]
I-5
|
| 33285 |
vlasrepel |
reep:
rē̜p (L288a Ospel)
|
Kam gebruikt bij het repelen.
I-5
|
| 30184 |
vlechttwijgen |
tuingeerdjes:
tūngęrtjǝs (L288a Ospel),
wissen:
wesǝ (L288a Ospel)
|
De twijgen die horizontaal door de vlechtlatten worden gevlochten. [N 4A, 53b; N 31, 45d; monogr.; div.]
II-9
|
| 24457 |
vleermuis |
vlaarmuis:
flarmoês (L288a Ospel),
vleermuis:
vleirmōēs (L288a Ospel)
|
vleermuis [DC 40 (1965)]
III-4-2
|
| 20944 |
vlees |
vlees:
vleisch (L288a Ospel)
|
vlees [DC 03 (1934)]
III-2-3
|
| 34130 |
vleeskoe |
vleeskoe:
vlɛi̯skǫu̯ (L288a Ospel)
|
Koe die vlezig van bouw is. [N 3A, 149]
I-11
|
| 24348 |
vleesmade, larve van de bromvlieg |
made:
maaj (L288a Ospel, ...
L288a Ospel)
|
made, vleeswormpje [N 26 (1964)] || made, worm
III-4-2
|
| 33114 |
vlegelknuppel, slaghout |
vlegel:
[vlegel] (L288a Ospel)
|
Het slaghout van de dorsvlegel is 50 à 60 cm lang en wat dikker dan het hout van de steel. Het is niet van het allerhardste hout gesneden, omdat het dan zou barsten bij het slaan op de grond; doorgaans is het van berkehout. Oorspronkelijk werd als benaming van dit "werkende deel" van het gereedschap de naam het geheel genomen, hier dus vlegel; we zagen dat ook bij de ''zeis'' (3.2.1) in aflevering I.3 en de ''zicht'' (4.3.1) in deze aflevering. Het regelmatig voorvoegsel ''vlegel(s)'' in ''vlegel(s)kop'' is niet in dit lemma opgenomen. Voor de fonetische documentatie van het woord(deel) [vlegel] en [vleger] zie het lemma ''dorsvlegel'' (6.1.8). Zie afbeelding 10, b. [N 14, 3c; JG 1a, 1b; L39, 13a; monogr.; add. uit N 14, 3e en 4]
I-4
|
| 33113 |
vlegelstok |
geerd:
gę̜i̯rt (L288a Ospel)
|
De steel van de vlegel die de dorser in de hand houdt. De lengte van de steel "behoort van de kin van dorser tot de grond te reiken" (Goossens, Lic. Verh.), of, naar de zegsman van L 325: "is tweeēneenhalf maal de kop in lengte". Het regelmatig voorvoegsel vlegel(s)- is niet in dit lemma opgenomen. Zie afbeelding 10, a. [Goossens, Lic. Verh.]
I-4
|
| 21442 |
vleien |
kroet om de mond smeren:
vgl. Weerlands Wb.2 (pag. 198-199): kroêt [1], siroop (vs. kroêt [2], kruid).
kroet um de mondj smeren (L288a Ospel)
|
iemand dingen zeggen die hem aanstaan en aangenaam zijn, maar die overdreven en onwaar zijn, om bij hem in een goed boekje te komen staan [mouwvegen, mouwstrijken, afluizen, fletsen, lemmen, loeflokken, vleien, bakkeleien, flodderen] [N 85 (1981)]
III-3-1
|