| 30019 |
mortelkuip |
spijskuip:
špīskȳp (L290p Panningen)
|
Bak of kuip waar de metselaar mortel uit neemt tijdens het metselen. Het bestaat gewoonlijk uit een doorgezaagd olie- of teervat. [N 30, 46a; monogr.]
II-9
|
| 30012 |
mortelmaker |
opperder:
[opperder] (L290p Panningen)
|
De handlanger die speciaal belast is met het klaarmaken van de mortel. In Q 15 werd de mortel in een klein bedrijf door de handlanger gemaakt. Bij grote bedrijven kende men daarvoor een speciale 'spijsmaker' ('spīsmē̜kǝr'). Het woordtype 'molenbaas' (L 210) wijst op het gebruik van een cementmolen. Zie voor de fonetische documentatie van de tussen '(...)' geplaatste termen de lemmata 'Mortel' en 'Handlanger'. [N 30, 2c; N 30, 40b; monogr.; L B1, 104 add.]
II-9
|
| 30013 |
mortelmolen |
spijsmolen:
[spijs]mø̜̄lǝ (L290p Panningen)
|
Toestel dat wordt gebruikt bij het aanmaken van mortel. De mortelmolen bestaat uit een peer- of cilindervormige mengtrommel die vroeger met handkracht werd rondgedraaid en tegenwoordig met behulp van een elektromotor of een verbrandingsmotor wordt aangedreven. In de trommel zijn schoepen aangebracht die tijdens het ronddraaien de mortel mengen. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen '(mortel)-', '(spijs)-' etc. het lemma 'Mortel' en van '(betonmolen)' het lemma 'Betonmolen'. [N 30, 44; monogr.]
II-9
|
| 30007 |
mortelplaats |
spijsbed:
[spijs]˱bɛt (L290p Panningen)
|
De plaats waar de mortel wordt klaargemaakt. In P 176 lag de mortelplaats doorgaans in de buurt van de 'cabine' ('kaben'), de loods waar het materiaal in werd opgeslagen. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen '(spijs)-' en '(mortel)-' het lemma 'Mortel'. [N 30, 40c; monogr.]
II-9
|
| 30010 |
mortelschop |
schuitje:
šytjǝ (L290p Panningen)
|
Brede, platte schop die wordt gebruikt voor het aanmaken van mortel. Vgl. afb. 20. Zie voor het woordtype 'troffel' en de samenstellingen met 'troffel' ook het lemma 'Graanschop', 'Schepschop' in wld I.4, pag. 146/147. [N 30, 41b; monogr.]
II-9
|
| 20923 |
mossel |
mossel:
moosel (L290p Panningen, ...
L290p Panningen)
|
mossel [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 20839 |
mosterd |
mosterd:
moosterd (L290p Panningen)
|
mosterd [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 24355 |
mot |
mot:
moët (L290p Panningen)
|
mot [SGV (1914)]
III-4-2
|
| 25130 |
motregen, fijne regen |
fijne moek:
fiene moek (L290p Panningen),
noorderstof:
noordersjtoof (L290p Panningen),
stof:
sjtoof (L290p Panningen),
stofregen:
sjtoofréégen oet de noorden ĕĕs de moor van de drûûgd (L290p Panningen),
De moeder van de droogte.
sjtoofréégen oet de noorde ĕĕs de moor van de drûûgd (L290p Panningen)
|
motregen, stofregen [moef-, stief-, smook- naajersregen, stobber, mozel, mot, smies] [N 22 (1963)] || noorderstof, in de betekenis van motregen bij overigens droge atmosfeer; betekenis/uitspraak [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25100 |
motregenen, licht regenen |
moezelen:
’t begint te mōēzele (L290p Panningen),
sprinkelen:
sjprinkele (L290p Panningen),
zeveren:
zèjvere (L290p Panningen),
’t begint te zeivere (L290p Panningen),
zouwelen:
’t begint te zauwele (L290p Panningen)
|
beginnen te motregenen [te stieven, stiefregenen, mozelen, smossen, riezelen, ziebelen, zauwelen, netelen, zéémelen] [N 22 (1963)] || lichtjes regenen [sprenkelen, siebelen, zeiveren] [N 22 (1963)]
III-4-4
|