| 19321 |
opscheppen |
opscheppen:
opsjöppe (L387p Posterholt),
stoefen:
sjtoeffe (L387p Posterholt, ...
L387p Posterholt),
[=lm. opscheppen?, RK]
sjtoeffe (L387p Posterholt)
|
opscheppende taal [blaai, paf, ambras, stoef] [N 85 (1981)] || taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)] || zich op iets beroemen, hoog van iets opgeven, groot spreken [blozen, blazen, schochten, stoefen, mensen, zwetsen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 17866 |
opschuiven |
opschuiven:
opsjuuve (L387p Posterholt)
|
Opschuiven: in een zijwaartse richting schuiven om plaats te maken (opschikken, schavielen, opschuiven). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 25480 |
opslagplaats voor brood |
broodkamer:
broodkamer (L387p Posterholt)
|
Het kan hier gaan om een aparte ruimte voor het opslaan van brood. Daarop wijzen woordtypen als "broodkamer", "broodmagazijn", "broodhok". De informant van L 270 vermeldt inderdaad dat het een ruimte is aansluitend naast de bakkerij. Andere woordtypen als "broodrek", "lader", "broodschap" duiden erop dat deze opslagplaats niet perse een apart vertrek hoeft te zijn. [N 29, 105d; N 29, 105e]
II-1
|
| 19290 |
opspelen |
opspelen:
opsjpeele (L387p Posterholt)
|
zeer boos uitvallen [sjamfoeteren, opspelen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 34020 |
opstaan |
hup:
hø̜p (L387p Posterholt)
|
Voermansroep om het paard op te doen staan. [N 8, 95j]
I-10
|
| 32936 |
opsteker |
opsteker:
ǫpštē̜kǝr (L387p Posterholt),
ǫpštɛ̄kǝr (L387p Posterholt)
|
Degene die de schoven met de gaffel,opsteekt naar de tasser op de wagen. Vergelijk de toelichting bij het lemma ''opsteken'' (5.1.3) en het lemma ''opsteker'' (5.1.6) in aflevering I.3, van hooi op de oogstkar. [N 15, 40; monogr.; add. uit JG 1a, 1b] || Degene die het hooi met de oogstgaffel opsteekt naar de optasser op de wagen. [N 14, 121a; A 34, 3a]
I-3, I-4
|
| 25921 |
opstijven |
dikker worden:
dikǝr wę̄rǝ (L387p Posterholt)
|
De stroop door afkoelen stijf laten worden. [N 57, 33]
II-2
|
| 32938 |
optassen, vouwen |
bijeenslaan:
bęi̯ęi̯n šlǭn (L387p Posterholt)
|
Het eigenlijke laden van het hooi op de wagen. Vooral op de Kempense ladderkarren, zonder dichte zijschotten (zie het lemma ''hooikar'') is dit laden een zorgvuldig karwei: de bussels hooi worden dan met een draaiende slag, een "vouw", vast tegen elkaar aan gestapeld. Om praktische redenen moest er met zorg geladen worden: er moest immers zoveel mogelijk hooi op de wagen geladen worden; maar ook om redenen van beroepstrots: een goedgeladen oogstwagen is de trots van de boer. Om een slechtgeladen wagen zal hij worden bespot. [N 14, 120; A 34, 6]
I-3
|
| 32939 |
optasser |
lader:
lāi̯ǝr (L387p Posterholt)
|
Degene die, staande op de kar, het hooi van de opsteker aanneemt en het er opstapelt. [N 14, 121b; A 34, 3b]
I-3
|
| 17900 |
optillen |
heffen:
höfe (L387p Posterholt),
höffen (L387p Posterholt),
opheffen:
òphøfə (L387p Posterholt)
|
(Op)heffen, tillen: in de hoogte heffen (beuren, heffen, tillen, lichten). [N 84 (1981)] || heffen, tillen [SGV (1914)] || optillen [RND]
III-1-2
|