22438 |
maandag voor aswoensdag |
vastelavondsmaandag:
vastelaovesmòòndig (Q032a Puth)
|
naam voor de maandag voor Aswoensdag [VC 26 (1961)]
III-3-2
|
25165 |
maansverduistering |
maaneclips:
moaneklips (Q032a Puth)
|
Eclips van de maan [SGV (1914)]
III-4-4
|
25162 |
maanx |
maan:
moan (Q032a Puth)
|
maan [SGV (1914)]
III-4-4
|
33107 |
maat houden bij het dorsen |
slaghouden:
slaxhau̯tǝ (Q032a Puth)
|
Wanneer men met meer dan één man dorst, moet men goed de maat houden; zie ook de algemene toelichting bij deze paragraaf. In dit lemma staan de benamingen voor dit houden van de juiste maat bijeen. De uitdrukking boekweit dorsen, of beter: boekweitkoek dorsen of - slaan (en heteroniemen, zie het lemma ''boekweit'', 1.2.10) betekent doorgaans: "ritmisch, op maat dorsen"; de term is een onomatopee. Soms ook betekent de uitdrukking dat alle dorsers tegelijk slaan ten teken dat het dorsen klaar is. In L 326 merkt de zegsman opdat deze uitdrukking "verkeerd dorsen" betekent. Trompen is wel de benaming voor het ritmisch luiden van de kerkklok; vergelijk ook het type luiden zelf. Voor de fonetische documentatie van het woord [dorsen], zie het lemma ''dorsen'' (6.1.1).' [N 14, 12 en 14b; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
24879 |
madeliefje |
meibloemetje:
-
meijbleumke (Q032a Puth),
meibloempje:
męi̯blø̄mkǝ (Q032a Puth)
|
Bellis perennis L. Een zeer algemeen voorkomend plantje met losse witte bloempjes, die aan de uiteinden paarsrood kunnen aanlopen, met een geel hartje. Het komt voor in weilanden, op gazons en in bermen en bloeit bijna het hele jaar door, vooral van april tot september. Het varieert in hoogte van 5 tot 15 cm en wordt ook vaak meizoentje genoemd. Door de onzekere etymologie van het woord meizoentje, waarin mei- oorspronkelijk vermoedelijk eerder "weide" dan "mei(maand)" betekent, met zijn vele (volksetymologische) vervormingen, is de onderverdeling van de verschillende typen zeer globaal gehouden. Invoeging van -l- (en -r-) komt voor onder meibloempje en meizoetje; de betrokken varianten staan telkens achteraan in de behandeling van de woordtypen; molenzoetje is echter apart gehouden. [A 17, 1a; A 49B, 1a; L 40, 81; monogr.] || madeliefje [DC 17 (1949)]
I-5, III-4-3
|
17554 |
mager |
nirpes:
nirpes (Q032a Puth)
|
mager [schrepel, schraal] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
19110 |
maken |
maken:
makə (Q032a Puth)
|
maken [DC 02 (1932)]
III-1-4
|
20205 |
man |
manskerel:
manskeel (Q032a Puth)
|
man [SGV (1914)]
III-3-1
|
20154 |
man, manspersoon |
man:
manə (Q032a Puth)
|
man. (Bestaat er een woord voor man in de beteekenis van echtgenoot?) [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
18422 |
manchet |
manchet:
manchét (Q032a Puth)
|
manchet, vaste mouwboord van een overhemd [N 23 (1964)]
III-1-3
|