| 33885 |
paard met maandelijkse diarree |
maandschijter:
mǭntšitǝr (Q248p Remersdaal)
|
[N 8, 94d en 94e]
I-9
|
| 33383 |
paardekrib |
krib:
kręp (Q248p Remersdaal),
voer-batch:
vōrbatš (Q248p Remersdaal)
|
De drink- en voerbak die vóór de paarden langs loopt, op een hoogte van ongeveer een meter. Het voer in de krib is meestal vrij fijn (haver, haksel). Zie ook het lemma "vaste voer- en drinkbak" (2.2.15). [N 5A, 59a en 59b; L 28, 52; L 42, 3; monogr.]
I-6
|
| 23172 |
piano |
piano:
Karte 244.
pi`jāno} m. (Q248p Remersdaal)
|
Klavier.
III-3-2
|
| 24225 |
pimpelmees |
pimpelmeesje:
pēmpəlmi’ĕskə (Q248p Remersdaal)
|
pimpelmees [ZND 43 (1943)]
III-4-1
|
| 33570 |
pit van een steenvrucht |
kelk:
kelek (Q248p Remersdaal),
koren (mv.):
keuën (Q248p Remersdaal)
|
kern [ZND 01 (1922)]
I-7
|
| 33495 |
pit, kern van fruit |
keets:
ketch (Q248p Remersdaal, ...
Q248p Remersdaal),
kern:
keuën (Q248p Remersdaal, ...
Q248p Remersdaal),
kiən (Q248p Remersdaal)
|
[ZND 01 (1922)] [ZND 27 (1938)]
I-7
|
| 19470 |
plafond |
plafond:
plafǫŋ (Q248p Remersdaal),
zolder:
zø̜ldǝr (Q248p Remersdaal)
|
Zie kaart. Het ondervlak of de bekleding van een zoldering. In het onderzoeksgebied wordt onder een 'plafond' vooral een gepleisterde, meestal met lijsten en/of reliefs van stuc versierde bekleding van een zoldering verstaan. De term 'zoldering' wordt daarentegen gebruikt voor het ondervlak van een verdiepingsvloer waarvan de draagbalken nog zichtbaar zijn. Zie ook het 'Limburgs Idioticon', pag. 295, s.v. 'zoldering', ø̄Met de bepaalde betekenis van onbeplakten zolder. Geh. rond Maeseyck.ø̄ Om een gepleisterd plafond te maken worden eerst tengels op onderlinge afstand van ongeveer 7 cm onder de balken van de bovenliggende vloerlaag gespijkerd. Aan de tengels wordt vervolgens droog Maasriet bevestigd, dat met zigzagsgewijs om platkopspijkers gewonden koperdraad tegen de tengels wordt vastgeklemd. In plaats van riet kan ook steengaas worden gebruikt. Daarna wordt eerst een ruwe laag vette kalkmortel aangebracht en vervolgens wordt het geheel afgewerkt met een mengsel van kalk en gips. Langs de wand brengt men gewoonlijk een plint aan die wordt vervaardigd door op het plafond latjes te bevestigen en de plint gelijk met die latjes af te werken. Eventuele ornamenten worden met gips opgeplakt. In L 383 sprak men bij een boerderij vooral van de 'zolder' en in een gewoon huis van het 'plafond'. [N 6, 20; N 54, 143a; L 2, 19; monogr.; Vld.]
II-9
|
| 26898 |
ploeg |
ploeg:
pl˙ǫx (Q248p Remersdaal)
|
De ploeg is het landbouwwerktuig dat de grond voorsgewijs lossnijdt en deze - afhankelijk van de stand van het strijkbord - geheel of ten dele omkeert. De term ploeg is te beschouwen als benaming voor het hier bedoelde werktuig in het algemeen, alsmede voor het ploegtype dat ter plaatse vanouds of in een bepaalde periode het meest gebruikt werd. Oudere zegslieden die de modernere (wentel)ploegen hebben zien opkomen en daarvoor benamingen als dubbele ploeg, wentelploeg e.a. opgaven, verstonden onder "de ploeg" de oude houten voet-, rad- of karploeg, zoals een latere generatie met "de ploeg" vaak de voorloper van de moderne, met een tractor verbonden ploeg blijkt te bedoelen. In het tweede deel van het lemma zijn de beschikbare meervoudsvormen van ploeg vermeld. [N 11, 29; N 11A, 66a + 66b; N 27, 14 + 15 + 16 add.; JG 1a + 1b; Wi 9; S 8; Gwn 7, 2; monogr.]
I-1
|
| 32847 |
ploeglijn |
lijn:
l˙iŋ (Q248p Remersdaal)
|
Het meestal dubbele koord waarmee het paard bestuurd wordt bij het ploegen, eggen, rollen e.d. De ploeglijn is doorgaans langer dan de lijn waarmee men een paard bestuurt, dat voor de kar of wagen gespannen is. Voor het ''ploeg''-gedeelte van varianten zie men het lemma ''ploeg''. Van de term kordeel, die ook toepasselijk is op de vaak enkele kar-lijn, zijn de varianten te vinden in I.4, waar o.a. het paardetuig aan de orde komt. [JG 1b; JG 2c add.; L 30, 10a; N 11A, 141a; N 13, 34; S 21 add.; div.; monogr.]
I-2
|
| 24949 |
poel, plas |
poel:
dər pū̞l (Q248p Remersdaal)
|
poel, vijver
III-4-4
|