| 17595 |
ooglid |
oogdeksel:
augdéksel (Q158p Riksingen)
|
een ooglid, de oogleden (deksel van het oog) [ZND 34 (1940)]
III-1-1
|
| 33023 |
oogst -opbrengst |
oogst:
ǭs (Q158p Riksingen)
|
Oogst in de betekenis van "een goede oogst" of "de oogst staat er goed voor"; het tweede deel van deze laatste uitdrukking is ondergebracht in het volgende lemma. Voor de fonetische documentatie van de woordtypen [oogst], [bouw] en [bouwt], zie het lemma ''oogst -werkzaamheden'' (4.1.2); de in dit lemma gedocumenteerde varianten van oogst komen daar ofwel in het geheel niet voor, ofwel (soms) als een wezenlijk andere variant. [N 15, 11; L 5, 29; L 39, 39; S 27; monogr.; add. uit N 15, 10 en12]
I-4
|
| 33433 |
oogststapel in de schuur |
winkel:
wi.ŋkǝl (Q158p Riksingen),
zet:
zęt (Q158p Riksingen)
|
De stapel van graanschoven die men in de schuur vormt, vooral in de tasruimte naast de dorsvloer, maar ook wel op een zolder (vooral bij kleine bedrijven), en ook wel van toepassing op de hooioogst. Veel benamingen van de stapel bevatten de naam van het geoogste gewas en/of geven aan waaruit de stapel bestaat. Vergelijk ook het lemma "graan stapelen in de schuur" (aflevering I.4, lemma 5.1.11). In de toelichting bij het lemma "tasruimte naast de dorsvloer" (3.3.2) is al gewezen op de metonymische verbanden tussen de twee groepen benamingen. De benamingen van de stapel worden gebruikt om de ruimte waarin gestapeld wordt aan te duiden. Interessant is hier het voorkomen van de benamingen gebont en verbont; het is een geval van doorgezette metonymie: de naam van de begrenzing is overgegaan op de ruimte (i.c. de tasruimte) en deze weer op hetgeen die ruimte bevat: de oogststapel. Daarna volgen in het lemma nog een aantal (bijna-)hapaxen die kennelijk van minder belang zijn. [N 5A, 69b; N 5, 82, 84 en 85; N 15, 49a; N C, 5b; JG 1a, 1b en 2c; L B2, 292; monogr.]
I-6
|
| 20356 |
oom |
nonk:
nonk (Q158p Riksingen),
nònk (Q158p Riksingen),
nonkel:
nònkəl (Q158p Riksingen),
oom:
óóm (Q158p Riksingen)
|
oom [ZND 11 (1925)]
III-2-2
|
| 17757 |
oor |
oor:
ōr (Q158p Riksingen)
|
Oor (orgaan van het gehoor; het of de ...) kleine oortjes. [ZND 05 (1924)]
III-1-1
|
| 17873 |
oorveeg |
dadel, enz.):
ōrvijə (Q158p Riksingen)
|
een muilpeer (geef gelijkbeteekenende woorden: oorvijg [ZND 01u (1924)]
III-1-2
|
| 24361 |
oorworm |
oorworm:
fon. var. van "oorworm"niet overgenomen
oorworm (Q158p Riksingen)
|
oorworm [ZND 34 (1940)]
III-4-2
|
| 23198 |
op bedevaart gaan |
een bedevaartgang doen:
ve gôn eine bièvedgang dun (Q158p Riksingen)
|
We gaan een bedevaart doen. [ZND 21 (1936)]
III-3-3
|
| 33851 |
op hol slaan |
op (de) loop gaan:
ǫp lø̜p gǫn (Q158p Riksingen)
|
Aan het hollen gaan, niet meer aan het commando gehoorzamen. [JG 1a, 1b; N 8, 81f]
I-9
|
| 22368 |
op stelten lopen |
op krukken lopen:
də joŋə lōpə oͅp krø.ke (Q158p Riksingen)
|
De jongens lopen op stelten (stok met voetplankje). [ZND 07 (1924)]
III-3-2
|