| 20537 |
roosteren |
roosteren:
rĕustere (Q098p Schimmert),
rŏësteren (Q098p Schimmert),
rwuestərə (Q098p Schimmert),
rwèèstərə (Q098p Schimmert)
|
roosteren; Hoe noemt U: Op een rooster braden (roosteren, horsen, hersen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 30030 |
roosterschuif |
schuif:
šȳf (Q098p Schimmert)
|
De schuif waarmee de uitstroomopening van de blusbak kan worden afgesloten. Voor de schuif bevindt zich doorgaans een rooster waarmee ongebluste deeltjes in de kalk kunnen worden opgevangen. Dergelijke harde stukjes werden in Q 121 'mannetjeren' ('m'nšǝrǝ') genoemd. [N 30, 32d; monogr.]
II-9
|
| 34606 |
rosdoek |
rosdoek:
rǫs˱dōk (Q098p Schimmert),
roszak:
ros˱zak (Q098p Schimmert)
|
Een onder de kar opgehangen doek waarin onder meer paardenvoer kan worden opgeborgen. [N 17, 84; A 26, 3a; monogr]
I-13
|
| 33923 |
roskammen |
roskammen:
rǫskamǝ (Q098p Schimmert)
|
Met borstel en kam - zie het volgende lemma - reinigen. [N 8, 102]
I-9
|
| 26668 |
rosmolen |
mange (fr.):
manéézje (Q098p Schimmert),
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: deze lijst is zeer slecht en soms zeer onduidelijk ingevuld/geschreven!
manaige (Q098p Schimmert),
manège (fr.):
manē̜žǝ (Q098p Schimmert)
|
De oudste machine die voor het dorsen werd gebruikt. Een paard leverde hier de drijfkracht. Algemeen wordt onder manège een constructie verstaan bestaande uit een vertikale as die door een horizontale boom, waar een paard is voorgespannen, in beweging wordt gebracht. Door middel van een kardan-koppeling wordt die draaiende beweging doorgegeven aan een horizontale as die door de wand van de schuur naar een machine werd geleid en deze aandrijfkracht leverde. In dit geval wordt door de rosmolen een trommel aangedreven waarin de halmen gedorst werden. Vergelijk ook het lemma ''rosmolen'' in de aflevering over de molenaarsterminologie, wld II,3, blz. 163.' [N 14, 7; JG 1a, 1b; monogr.] || dorsmachine: draaiend wiel met boom dat door een trekpaard wordt voortgedreven om de dorsmachine te doen werken [N 14 (1962)]
I-4, I-7
|
| 20955 |
rot |
rot:
rot (Q098p Schimmert),
rottig:
WLD
rôttig (Q098p Schimmert)
|
Rot, gezegd van fruit (rotterig, rotsig, rot, meluw). [N 82 (1981)]
III-2-3
|
| 33534 |
rot, van fruit |
rot:
rot (Q098p Schimmert),
rottig:
WLD
rôttig (Q098p Schimmert),
verrumpeld:
verrumpelde (Q098p Schimmert)
|
Rot, gezegd van fruit (rotterig, rotsig, rot, meluw). [N 82 (1981)] || Rotten en verschrompelen van appels (slijten, uitdrogen, verrompelen, rotte, verfronselen, verslijten, verrimpelen). [N 82 (1981)]
I-7
|
| 33901 |
rotstraal |
rotstraal:
rǫtstrǭl (Q098p Schimmert)
|
Ziekte bestaande in een rotting van de hoornstraal van de hoef, vooral tengevolge van het onhygiënische omstandigheden op stal zoals het langdurig staan in vochtige mest en urine, waardoor de hoeven verweken. Uit de straalgroeve loopt een wit, stinkend vocht. Als de straallederhuid eveneens wordt aangetast, kan kreupelheid optreden. Zie ook het lemma ''straalkanker'' (7.31). Zie afbeelding 15.' [A 48A, 18; N 8, 90l; N 52, 32c; monogr.]
I-9
|
| 20896 |
rotten |
rotten:
rotte (Q098p Schimmert),
WLD
rôtten (Q098p Schimmert),
verrimpelen:
verrumpelde (Q098p Schimmert),
verschrompelen:
WLD
verschrômpele (Q098p Schimmert)
|
Rotten en verschrompelen van appels (slijten, uitdrogen, verrompelen, rotte, verfronselen, verslijten, verrimpelen). [N 82 (1981)]
III-2-3
|
| 33583 |
rotten, van fruit |
rotten:
rotte (Q098p Schimmert),
WLD
rôtten (Q098p Schimmert),
verschrompelen:
WLD
verschrômpele (Q098p Schimmert)
|
Rotten en verschrompelen van appels (slijten, uitdrogen, verrompelen, rotte, verfronselen, verslijten, verrimpelen). [N 82 (1981)]
I-7
|