| 20855 |
eten (ww.) |
eten:
éttə (L192a Siebengewald),
ête (L192a Siebengewald)
|
eten [DC 37 (1964)], [RND]
III-2-3
|
| 23610 |
evangelie |
evangelie:
evangillie (L192a Siebengewald)
|
De tweede lezing, het evangelie [t evangillie, evangjillióm?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 32843 |
evenaar, tweespanszwenghout |
tweehaam:
twēhām (L192a Siebengewald)
|
De balans of het dubbele zwenghout is het dwarse verbindingsstuk tussen een (zwaar) akkerwerktuig en de beide zwenghouten van een tweespan. Zie afb. 99. Bij de betrokken woordtypen hieronder is in (d)wars e.d. steeds de a als klinker aangehouden, ook al beantwoordt aan de dialectvarianten meestal een type met e (dwerg e.d.) of ee (dweers e.d.). Voor het ''...''-gedeelte van sommige varianten zij verwezen naar het lemma ''zwenghout''. De daar onderscheiden typen eegdhaam, eeghaam, eghaam en hun varianten zijn in dit lemma door ''eghaam'' resp. ''eghaam'' gesubstitueerd. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; N 11, 34b; N 11A, 104; N 13, 87 add.; N 17, 69b add.; div.; monogr.]
I-2
|
| 26537 |
ezel |
ezel:
ēzǝl (L192a Siebengewald),
pijpenstaak:
pīpǝstāk (L192a Siebengewald)
|
Aambeeldachtig, stalen hulpgereedschap dat door metaalbewerkers wordt gebruikt om metalen platen te bewerken, kachelpijpen hun vorm te geven en te klinken, etc. Het bestaat uit een soort stang die in een bankschoef kan worden geklemd, in het aambeeldgat van het aambeeld kan worden geplaatst of onder een kram op de werkbank of het werkblok kan worden vastgezet. Het werktuig kan verschillende vormen hebben. Zo bestaan er uitvoeringen met ronde of vierkante doorsnede; ook kan de bovenzijde van het werktuig plat of rond zijn. De ezel is aan één, vaak ook aan beide kanten te gebruiken. Soms is er een bolle, hoekige of platte verhoging op aangebracht. Zie ook afb. 164. De informant uit Q 121 kende twee soorten koperslagersezels. De ene was voorzien van twee rechte banen, de andere van één rechte baan en een ronde kop. Beide ezels werden gebruikt voor het bewerken van plaatmateriaal. In L 210 lag de ezel in een houten blok en had het werktuig verschillende vormen: groot, kort, dik en dun. Ook de informanten uit L 246, L 266 en L 329 kenden ezels met ronde en vierkante kop. [N 33, 211; N 33, 238a-c; N 33, 242a-b; N 64, 37a-b; N 66, 18a-b; monogr.]
II-11
|
| 23760 |
feestdag van een heilige |
naamsdag:
namsdag (L192a Siebengewald)
|
De naamdag van een heilige. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23763 |
feestdag van maria |
mariadag:
mariadag (L192a Siebengewald)
|
Een feestdag van de H. Maagd Maria in het algemeen (Lievevrouwedag, Mariadag). [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23816 |
feestdag van sint-antonius abt |
sint-teunis:
st tömmis (L192a Siebengewald)
|
17 januari, H. Antonius Abt [Sint Teunis, Sint Tönnis, Verkesteunis]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23819 |
feestdag van sint-blasius |
heilige blasius:
h blasius (L192a Siebengewald)
|
3 februari, H. Blasius, de patroon tegen keelpijn en keelziekten . [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23846 |
feestdag van sint-hubertus |
sint-hubertus:
st hubertus (L192a Siebengewald)
|
3 november, H. Hubertus, de patroon die beschermt tegen hondsdolheid. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23832 |
feestdag van sint-jan |
sint-jansdag:
sint jansdag (L192a Siebengewald)
|
24 juni, St. Jan de Doper, Sint Jansdag. [N 96C (1989)]
III-3-3
|