e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q020p plaats=Sittard

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
klam trekken aantrekken: āntrɛkǝ (Sittard) Klam trekken is een teken van drachtigheid. Ongeveer vier of zes weken na de bevruchting is voor het eerst waar te nemen of een koe drachtig is. Wanneer men dan op de uier drukt, komt er een taai, kleverig vocht uit. [N 3A, 38a] I-11
klam, klef klef: klef (Sittard), week: weĭk (Sittard) vochtig aanvoelend en enigszins plakkend, gezegd van zaken die van nature droog zijn maar waartegen zich vocht heeft vastgezet [klam, klammig, nes, klef, nesk, wak, week] [N 91 (1982)] III-4-4
klamvaars klamme: klamǝ (Sittard) Een klamvaars is een drachtige koe. De drachtigheid blijkt uit het klam trekken. Bij deze koe komt er een kleverig, taai vocht uit de uier. [N 3A, 38b; N C, 10b] I-11
klank van een klok toon: toon (Sittard) De stem (klank, toon) van een klok. [N 96A (1989)] III-3-3
klant klant: klantj (Sittard) iemand die in de winkel iets komt kopen [klant, kalant, cliënt] [N 89 (1982)] III-3-1
klapekster handijzer: handjiezer (Sittard), moordester: maordaester (Sittard) klapekster (24 lijkt wel op de ekster [073] maar heeft meer grijs, is kleiner; erg zeldzaam, nu alleen nog op sommige heivelden; hele jaar hier; broedt in doornstruiken; prikt gevangen diertjes op iets scherps vast [N 09 (1961)] || negendooder [SGV (1914)] III-4-1
klaplopen klaplopen: klaploupe (Sittard) leven van de goedgeefsheid van iemand anders [klaplopen, schoefelen, smarotsen] [N 89 (1982)] III-3-1
klappertje knakkerd: In de vaktaal het Fr. amorce (twee tegen elkaar geplakte ronde papiertjes, waartussen knalpoeder).  knakkert (Sittard), vgl. pag. 186: Knakker, klappertje.  knakkerte sjeite (Sittard) [Knakkers, klappertjes schieten]. || Knakker, klappertje. III-3-2
klaproos klaproos: klaprōi̯s (Sittard), -  klaproois (Sittard), kollebloem: kollebloum (Sittard), kǫlǝblǫu̯m (Sittard), -  kollebloum (Sittard), klaproos  kollebloum (Sittard), papaveris: papaaverisj (Sittard) klaproos [DC 13 (1945)], [SGV (1914)] || Papaver rhoeas L. Een tot 60 cm hoge, behaarde plant. De uit vier losse kroonbladeren bestaande bloem is vuurrood en aan de voet vaak zwart gevlekt. De zaaddoos is kaal, bijna eivormig, met donkere stempels in een radvormig figuur. De klaproos komt voor in en bij korenvelden op zwaardere grondsoorten, langs wegen, dijken en op ruigten en bloeit van mei tot juli. Bij de benamingen treedt wel verwarring op met de veel grotere en hogere (60 tot 120 cm) slaapbol (Papaver somniferum L.), die tot hetzelfde geslacht behoort. Dit geldt vooral voor de typen met maan-, slaap-, heul- en olie-. Zie Pauwels 1933 en Brok 1991. [A 13, 13; L 1, a-m; L 1u, 125; L 15, 9; S 18; monogr.] I-5, III-4-3
klapstoel klapstoeltje: klapštø̄̄lkǝ (Sittard) Toestel dat door middel van voetkracht de met klei gevulde vormbak omkeert op een steenplankje. [N 98, 85; monogr.] II-8