e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Sittard

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
mathaak pikhaak: pekhǭk (Sittard), zichtehaak: zextǝnhǭk (Sittard) Doorgaans licht gebogen ijzeren tand aan een houten steel, die bij het maaien met de zicht gebruikt wordt om het graan bij het eigenlijke inkappen op te tillen en om het afgeslagen graan bij elkaar te trekken. In de volgende plaatsen geen specifieke benaming bekend: L 316, 317, 355, 356, 358, 363, 365, 366, 368, 413. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [zicht]- zie het lemma ''zicht'' (4.3.1). Vergelijk ook de betekeniskaart 30 bij het lemma ''zicht'' (4.3.1) voor de geografische uitbreiding van pik in de betekenis "zicht" naast die van pik in de betekenis "mathaak". Zie afbeelding 5. [N 18, 72 en 73; JG 1a, 1b, 2c; A 14, 10; L 45, 10; R 3, 66; Gwn 7, 5; monogr.; add. uit N 11, 88; N 15, 16c en 16g; A 4, 28; A 23, 16.2; L 20, 28; Lu 1, 16.2] I-4
matras matras: matras (Sittard) Het algemene woord voor een met stro, paardehaar, kapok, veren enz. stijf gevulde beddezak die dient als onderbed (matras, bed) [N 79 (1979)] III-2-1
matrozenpakje matrozenpakje: matrozepekske (Sittard), eigen spellingsysteem  matrozepekske (Sittard), idiosyncr.  het matrozenpekske (Sittard), Veldeke  matrozepekske (Sittard) matrozenpakje (soort jongenskostuum) [N 26 (1964)] III-1-3
matsen opeenspelen: opein spele (Sittard) In het voordeel van een ander spelen, met een andere speler samenspelen [materen, opeenspelen, opspannen]. [N 88 (1982)] III-3-2
mattenklopper dekensklopper: zie figuur b: midden  dékkesklöpper (Sittard), klederklopper: zie figuur b: midden  klejjerklöpper (Sittard), mattenklopper: zie figuur a: links  matteklöpper (Sittard), mattenklopperd: matteklöppert (Sittard) mattenklopper [DC 15 (1947)] III-2-1
mazelen mazeren: mazere (Sittard) mazelen [SGV (1914)] III-1-2
medaillon medaille: medaaje (Sittard), medaillon: medeljong (Sittard) medaille || rond, ovaal- of hartvormig sieraad waarin een portretje of iets dergelijks bewaard wordt [medaillon, mejonneke, boot, coulant] [N 86 (1981)] III-1-3
mede honingsbier: honingsbeir (Sittard) mede (drank) [SGV (1914)] III-2-3
medelijden compassie: kompensatie? (Sittard), kómpasse (Sittard), metlijden: mitlieë (Sittard) een gevoel van smart over het leed van andere mensen [medelijden, kompassie, deernis, deer] [N 85 (1981)] || medelijden III-1-4
meel meel: mę̄.l (Sittard), mę̄l (Sittard) Het gemalen, maar nog niet bewerkte graan. Het woordtype boulté, het voltooid deelwoord van het Waalse ɛboulterɛ, ɛbouleterɛ, ø̄builenø̄, duidt er mogelijkerwijs op dat het graan in de genoemde plaatsen al een bepaalde bewerking heeft ondergaan. Zie ook het lemma ɛgemalen, niet gezuiverd graanɛ in wld II.1, pag. 85.' [Wi 53; JG 1a; JG 1b; l monogr.; N O, 37b; Sche 49; Sche 55; Vds 144; Vds 145; Vds 159; Jan 151; Jan 167; Jan 242; Coe 152; Coe 217; Grof 153; Grof 176; monogr.; Vld; Jan 9; Jan 10; Jan 11; Jan 14; Coe 9; Coe 14; N O, 24a; A 42A, 40; N D, 23; A 42A, 36 add.; N O, 19b] II-3