e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Smeermaas

Overzicht

Gevonden: 1290
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
putgalg schaar: cf. Maastricht Wb.  šīr (Smeermaas) [N 12 (1961)] I-7
ragebol spinnenborstel: spenəbø&#x0304stəl (Smeermaas) borstel; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)] III-2-1
rank paard (een) luxe: lyks (Smeermaas) Gezegd van een slank, snel paard, dat vaak als rijdier wordt gehouden. [JG 1a; N 8, 20 en 62l] I-9
rapen rapen: rǭpǝ (Smeermaas) De aardappelen oprapen en in een mand bijeen doen, achter de rooiers of achter de rooiende ploeg aanlopend. [N 12, 21; JG 1a, 1b; monogr.; add. uit N 12, 18; A 23, 17d; Lu 1, 17d] I-5
rasp rasp: rasp (Smeermaas) rasp (rief, raspel, raps) [N 20 (zj)] III-2-1
rechte, vormeloze benen stelten: staeltə (Smeermaas), stokbenen: steͅkbein (Smeermaas) benen: rechte, vormloze benen [mok-, motbeene] [N 10 (1961)] III-1-1
rechterkant van het paard rechterflank: ręxtǝrflāŋk (Smeermaas) Tegenovergestelde kant van de plaats waar de voerman gaat. [N 8, 9 en 10] I-9
rechtse linkse steltploeg: lēŋksǝ [steltploeg] (Smeermaas) Met de in dit lemma "links" of "rechts" genoemde ploegen wordt bedoeld, dat schaar + strijkbord, kouter en voorschaar - ook bij wentelploegen - onderling en t.o.v. de ploegboom een zodanige stand hebben, dat de ploeg (van achteren gezien) de voor hetzij naar rechts, hetzij naar links omkeert. Over het algemeen kende men naar rechts werkende ploegen. Uit de meeste opgaven blijkt duidelijk dat ze werden verstrekt naar aanleiding van eenscharige ploegmodellen. [N 11, 30 add.; N 11A, 70 a + b; monogr.] I-1
reepje overschietend gras kammen: kømǝ (Smeermaas) Soms blijft er bij het maaien een reepje gras staan omdat men de slag met de zeis iets te ver neemt. De zegslieden hebben dit verschijnsel zowel door een zelfstandig naamwoord (zoals zwaaibalk of baard) benoemd, als ook door een werkwoordelijke uitdrukking, waarin een dergelijk zelfstandig naamwoord voorkomt (zoals een baard maaien of een baard laten staan), en tenslotte ook door een op zichzelf staand werkwoord of werkwoordelijke uitdrukking (zoals te breed pakken of te wijd grijpen). Al deze opgaven zijn in dit lemma ondergebracht. [N 14, 96] I-3
regen (alg.) regen: rège  rēͅgə (Smeermaas) regen in het algemeen [rengel, majem] [N 22 (1963)] III-4-4