| 33389 |
paardestalzolder |
paardszolder:
pi̯áts˲[zolder] (P054p Spalbeek)
|
De zolder boven de paardestal, soms vanuit de schuur te bereiken. Meestal werd er hooi in bewaard; soms sliep de knecht er. Zie voor de fonetische documentatie van de tussen haakjes geplaatste woorddelen het lemma "koestalzolder" (3.4.1). [N 5A, 73a; monogr.]
I-6
|
| 33320 |
pacht, vruchtgebruik |
tocht:
tǫxt (P054p Spalbeek)
|
Onder pacht worden drie samenhangende betekenissen verstaan: 1. hetgeen de pachter betaalt: "de pacht betalen"; 2. het vruchtgebruik van de grond: "grond in pacht hebben"; 3. het contract: "de boer heeft nog twee jaar pacht". Tocht hangt, evenals de nevenvorm tucht, oorspronkelijk samen met trekken in de betekenis "telen"; leeftocht is dan "tocht ("vruchtgebruik, pachtcontract") voor het leven". Aan tuis, vergelijk Mnl. tuuscen "dobbelen; bedriegen; ruilen", correspondeert Du. tauschen. Belading en belader corresponderen met belasting. Het feest van Sint Remeis of Sint Remigius, wiens naamdag naar de Romeinse kalender op 1 oktober valt, wordt wel de "huurdag der boerenknechten en meiden" genoemd (naar Jongeneel, 54). Bij boermeste: pachtvergoeding in natura; in plaats van een pachtsom te betalen, mocht de boer het onderhavige land voor één jaar gebruiken, mits hij voor eigen rekening het land een goede organische bemesting gaf. [L 14, 6; L 32, 101; Wi 18; monogr.]
I-6
|
| 21689 |
pacht? |
huur:
ps. omgespeld volgens Frings.
də hiər (P054p Spalbeek)
|
pacht, het bedrag dat men jaarlijks betaalt, b.v. voor een bank in de kerk [de paacht?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 21690 |
pachten |
huren:
ps. omgespeld volgens Frings.
hiərə (P054p Spalbeek)
|
pachten [werkwoord] [paachte?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 32736 |
pand, bed |
pand:
pá.nt (P054p Spalbeek
[(twee m)]
),
perk:
pɛ.rǝk (P054p Spalbeek
[(vier m)]
)
|
Een pand of bed is een deel van een (meest erg lange) akker of een smal stuk land tussen twee evenwijdige greppels. Vergelijk het lemma In Panden Ploegen. Panden zijn doorgaans kleiner van oppervlakte dan gewone percelen op drogere grond. Men onderscheidt soms brede en smalle akkerdelen. Waar de brede stukken panden heten, worden de smalle stukken bedden genoemd. Het omgekeerde is ook mogelijk. Met perken bedoelt men de brede stukken. Hieronder is van deze afzonderlijk te ploegen akkerdelen - voor zover mogelijk - de breedte in voren of meters vermeld. Omdat een akker meerdere panden of bedden omvat, zijn ook de verstrekte meervoudsvormen opgenomen. [N 11, 53a + b; N 11A, 122 add.; N 11A, 130 a + c; JG 1a + 1b + 1c + 2c; A 44, 21e]
I-1
|
| 21126 |
papier |
papier:
papier verkronkele (P054p Spalbeek)
|
papier frommelen, verfrommelen [ZND 35 (1941)]
III-3-1
|
| 34479 |
pas uit het ei gekomen kipje |
kiekje:
kikskǝ (P054p Spalbeek)
|
[N 19, 40b]
I-12
|
| 23231 |
pasen |
pasen:
pasen vilt laowt (P054p Spalbeek)
|
Paschen valt laat. [ZND 34 (1940)]
III-3-3
|
| 33492 |
peer, soorten |
peer:
peer (P054p Spalbeek)
|
[ZND 31 (1939)]
I-7
|
| 33717 |
penwortel van een den |
peel:
pei̯ǝl (P054p Spalbeek)
|
De penvormige wortel van een dennenboom. [N 27, 9b]
I-8
|