| 21807 |
hulp vragen |
genaden:
genaden (Q015p Stein)
|
iemand vragen te helpen [genaden] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 18936 |
hulp, bijstand |
hulp:
hulp (Q015p Stein, ...
Q015p Stein)
|
de ondersteuning die men iemand geeft om zijn werk af te maken [hulp, genade] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 28008 |
hulphouwer |
postschlepper:
posšlɛpǝr (Q015p Stein
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Voordat men houwer wordt, is men in de Nederlandse mijnen eerst leerling-houwer, hulphouwer A en hulphouwer B geweest. Leerling-houwer is men gedurende zes maanden; hulphouwer A heeft een opleidingstijd van één jaar. Hulphouwer B wordt men als men 15 maanden als hulphouwer A in opleiding is geweest tot houwer (MBK I pag. 6). Al naar gelang de functie krijgt men 70%, 80%, 90% of 95% van het houwersloon. [N 95, 144; N 95, 143; monogr.]
II-5
|
| 27897 |
hulpstijl |
hulpstijl:
hølpštīl (Q015p Stein
[(Maurits)]
[Maurits]),
pierewiet:
pirǝwit (Q015p Stein
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Stijl waarmee men de kap van een ondersteuning tijdelijk tegen het dak kan vastzetten. Dankzij de hulpstijl heeft de mijnwerker de handen vrij om de definitieve stijl te kunnen plaatsen. Omdat de hulpstijl van tijdelijke aard was, gebruikte men daar op de vier Oranje-Nassaumijnen, gezien de antwoorden van de invuller uit Q 113, ook onderdelen voor die in feite bij de beschoeiing van ondersteuningen toegepast werden. Het woordtype "pierewiet" (Q 15, Q 21) werd op de mijn Maurits aangewend voor een hulpstijl bestaande uit een onderstijl met een doorsnede van ongeveer 50 mm en een stevige punt en een bovenstijl met grove schroefdraad. Door middel van een as kon men de hulpstijl langer of korter maken. "Pierewiet" is volgens de zegsman uit Q 15 vermoedelijk vervormd uit pirouette, omdat deze stijl kon ronddraaien terwijl hij op dezelfde plaats bleef staan. Zie ook Wnt XII, 1 pag. 1571 s.v. "pierewiet". [N 95, 359; N 95, 760 add.]
II-5
|
| 28176 |
hulpventilator |
hulpventilator:
hulpventilator (Q015p Stein
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Ventilator waarmee de lucht wordt ververst op ondergrondse werkpunten die niet zijn voorzien van een doortrekkende luchtstroom. [N 95, 208; monogr.]
II-5
|
| 27810 |
hulpwerkzaamheden |
nevenwerk:
nę̄vǝnwɛrk (Q015p Stein
[(Maurits)]
[Julia])
|
Algemene term voor het aanleggen van spoor, het verlengen van persluchtbuizen en luchtkokers en eventueel ook het maken van een watergoot bij het drijven van een steengang of galerij. [N 95, 799]
II-5
|
| 24572 |
hulst |
hulst:
heulst (Q015p Stein),
hulst (Q015p Stein)
|
De altijdgroene heester met stijve, stekelpuntige, glimmende bladeren, witte bloemen en rode bessen; hulst (heukel, velst, ulster, prikblad). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 17956 |
huppelen |
huppelen:
huppelen (Q015p Stein, ...
Q015p Stein)
|
Huppelen: met kleine sprongetjes zich voortbewegen (hippen, hoppen, huppen, huppelen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 22405 |
hutselen |
hutselen:
hussele (Q015p Stein),
schuddelen:
sjuddelen (Q015p Stein)
|
Schudden van het geld voordat men het opgooit [hutselen, uteren]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 21333 |
huurpenning |
weerder:
[beïnvloeding door suggesties "huurpenning [...] worrel, weerder"in de vraagstelling]
weerder (Q015p Stein)
|
het geld dat de koper, of huurder contant ontvangt om de overeenkomst te bevestigen [huurpenning, godspenning, handpenning, worrel, weerder] [N 89 (1982)]
III-3-1
|