| 26425 |
punt |
kop:
kǫp (P058p Stevoort)
|
De punt in de gleuf van het staakijzer van watermolens bij het balanceerwerk. [Vds 139]
II-3
|
| 32879 |
punt van het blad van de zeis |
tip:
tøp (P058p Stevoort)
|
De scherpe punt aan het blad van de zeis, aan het uiteinde tegenover de arend en de hak. Zie afbeelding 5, nummer 3. [N 18, 68c; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 27904 |
raam |
venster:
fenstǝr (P058p Stevoort
[(+)]
)
|
Zie kaart. Een van glas voorziene opening waardoor het buitenlicht naar binnen valt. In het onderzoeksgebied worden de woorden 'venster' en 'raam' ook wel gebruikt voor de houten of metalen omlijsting waarin de vensterruit wordt geplaatst. In het Standaardnederlands zijn de woorden 'raam', 'venster' en 'glas' onzijdig, in de meeste Limburgse dialecten echter vrouwelijk. Wanneer door de invullers nadrukkelijk een vrouwelijk genus werd opgegeven, is achter de betreffende plaatscode een (+) opgenomen. [N 55, 37; RND 49; A 46, 10a; L mon.; monogr.; Vld.]
II-9
|
| 33272 |
raapzaadolie |
raapsmout:
rǫpsmā.t (P058p Stevoort)
|
De olie die uit raapzaad wordt geslagen. Zie de toelichting bij het lemma Koolzaadolie. Bomolie is de olie die uit de eerste slagen van de molen wordt verkregen; ze is van goede kwalitetit en wordt als slaolie gebruikt. Bij de typen lijzend, lijzendsmout en lijzentesmout is uitdrukkelijk opgemerkt dat het om raapolie gaat. Bij de opgave raapzaad is uitdrukkelijk opgemerkt dat het om olie gaat. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-5
|
| 19057 |
raar, vreemd |
aardig:
ook materiaal znd 19a, 003
āədəch (P058p Stevoort),
curieus:
ook materiaal znd 19a, 003
kərjeus (P058p Stevoort)
|
zonderling, vreemd [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
| 32189 |
radmaker |
ramaker:
rāǝmākǝr (P058p Stevoort)
|
Vakman die gespecialiseerd is in het maken van houten wielen voor karren en wagens. Reparaties aan de houten wielen konden niet alleen door de wagenmaker, maar ook door de timmerman/schrijnwerker worden uitgevoerd. Zegslieden uit de volgende plaatsen gaven dit antwoord: Paal (K 357), Neerpelt (L 312), Overpelt (L 314), Kaulille (L 316), Neeroeteren (L 368), Maaseik (L 372), Opoeteren (L 415), Meldert (P 45), Duras (P 115), Ulbeek (P 121), Hoepertingen (P 188), Waasmont (P 211), Veldwezelt (Q 91), ɛs-Herenelderen (Q 168). De metalen onderdelen voor de kar- en wagenwielen, zoals de wielbanden en de asbus werden vaak door de lokale smid geleverd. Hij voerde daar ook reparaties aan uit. Dit laatste was volgens informatie van de zegslieden het geval in Heppen (K 316), Beringen (K 358), Neerpelt (L 312), Bocholt (L 317), Gruitrode (L 366), Neerglabbeek (L 367), Ulbeek (P 121), Sint-Truiden (P 176), Hasselt (Q 2), Genk (Q 3) en Neerharen (Q 96c). Zie verder ook de paragraaf over de vaktaal van de karsmid in wld II.11, pag. 128-139.' [N G, 1b; N G, 2; L 34, 18; monogr.]
II-12
|
| 19977 |
rammelaar |
rijder:
rēͅər (P058p Stevoort)
|
rammelaar, mannetje konijn [Goossens 1b (1960)]
III-2-1
|
| 20515 |
ranzig |
garstig:
verzamelfiche, ook mat. van ZND 1a-m
gai̯astig (P058p Stevoort)
|
garstig [ZND 23 (1937)]
III-2-3
|
| 33207 |
rapen |
rapen:
rǭ.pǝ (P058p Stevoort)
|
De aardappelen oprapen en in een mand bijeen doen, achter de rooiers of achter de rooiende ploeg aanlopend. [N 12, 21; JG 1a, 1b; monogr.; add. uit N 12, 18; A 23, 17d; Lu 1, 17d]
I-5
|
| 25083 |
reeks, rij |
rij:
rej (P058p Stevoort)
|
rij [ZND 19A (1936)]
III-4-4
|