| 24234 |
ringmus |
boommus:
vdBerg; omgesp.
bumøs (P056p Stokrooie)
|
ringmus (14 bijna gelijk aan de huismus, maar chocoladepetje en -plekje op de wang; broedt meer in hol hout; vaak op trek in flinke troepen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 20655 |
rode kool |
rode kabuiskool:
roj kəbōͅskil (P056p Stokrooie),
rode kool:
roi kil (P056p Stokrooie),
rooie koel (P056p Stokrooie),
rooie kōēl (P056p Stokrooie)
|
rode kool [ZND 34 (1940)] || Rode kool (als plant of gewas) [Goossens 1b (1960)], [N Q (1966)], [ZND 34 (1940)]
I-7, III-2-3
|
| 24235 |
roek |
kraai:
vdBerg; omgesp.
krɛ̄ (P056p Stokrooie)
|
roek (46 bekende vogel; zwart met paarsige glans; kale rand boven aan de snavel; broedt in kolonies; leeft in troepen; roep [kao-kao-kao], [waaak] [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 24236 |
roerdomp |
rozendomp:
vdBerg; omgesp.
ruzəndomp (P056p Stokrooie)
|
roerdomp (76 bruingestreepte, geheimzinnige rietvogel die in het voorjaar een ver hoorbaar geluid laat horen [ehh-hóémmmmm], lijkend op loeien van een koe of geluid van een misthoorn; er is nog een kleine soort die blaft als een hondje [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 20819 |
roeren |
roeren:
rieren (P056p Stokrooie)
|
In de soep roeren. [ZND 41 (1943)]
III-2-3
|
| 19441 |
roestplek |
roesselplek:
roeselplek (P056p Stokrooie)
|
roestplek [ZND 36 (1941)]
III-2-1
|
| 19410 |
roet |
roet:
rut (P056p Stokrooie)
|
rookzwart onderaan een ketel [ZND 36 (1941)]
III-2-1
|
| 32976 |
rogge |
koren:
kō.rǝ (P056p Stokrooie),
rog(ge):
rǫgǝ (P056p Stokrooie)
|
Secale cereale L. Tot in de jaren vijftig het meest geteelde graangewas in Limburg, met uitzondering van Haspengouw, waar tarwe de meest verbouwde graansoort was. Men zaait ongeveer 170 kg rogge per hectare. Het koren-gebied in dit lemma wijkt aanzienlijk af van dat in het lemma ''graan, koren'' (1.2.1); vergelijk de kaarten die bij de lemma''s getekend zijn. Zie voor de benaming koren en voor de fonetische documentatie van het woord [koren] in het gebied waar ''koren'' zowel de algemene benaming alsook de benaming van de rogge is, het lemma ''graan, koren'' (1.2.1). Zie afbeelding 1, a. [JG 1a, 1b; L 34, 55b; L lijst graangewassen, 6; S 30; Wi 52; monogr.; add. uit N 15, 1a]
I-4
|
| 26634 |
rol van de haverpletter |
rol:
rǫl (P056p Stokrooie)
|
De (stalen) rol waarmee de haver in de haverpletter werd geplet. In een haverpletter bevonden zich twee van dergelijke rollen. In Q 95 was een van de twee rollen glad, de ander had kerven. De rol met kerven noemde men in Q 88 geriffeld (gǝrefǝlt). [Vds 238; Jan 248; Coe 224; Grof 252]
II-3
|
| 32834 |
rollen |
wellen:
wɛlǝ (P056p Stokrooie)
|
Het land bewerken met de rol, met de rol over het land gaan. In dit lemma zijn ook enige termen ondergebracht, die het rollen met een bepaald doel, resp. een tweetal manieren van rollen naar de richting betreffen. Voor het (...)-gedeelte van de varianten daarvan zij verwezen naar het simplex wellen aan het be-gin. [JG 1a + 1b; N 11, 87; N 11A, 187a + b + c + 189a; N P, 20 add.; monogr.]
I-2
|