| 31150 |
binnenstebuitennaaien |
blindnaaien:
blę̄njtjnę̄jǝ (L432p Susteren)
|
Zo naaien dat de naden, als men het leer keert, aan de binnenkant komen te liggen. [N 36, 45]
II-10
|
| 18529 |
binnenzak |
binnentas:
bènnetesj (L432p Susteren)
|
binnenzak van een jas [binnetes] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 22689 |
bioscoop |
cinema:
cinema (L432p Susteren),
sinəma (L432p Susteren)
|
Het theater waarin men films vertoont [cimma, cinema]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 33936 |
bit |
gebit:
gebēt (L432p Susteren)
|
IJzeren mondstuk aan het hoofdstel dat men een paard in de mond, boven de onderkaak legt, en waaraan de teugels bevestigd zijn. De meeste bitten bestaan uit een rechte stang, sommige hebben een beugel in het midden om te voorkomen dat het paard zijn tong op de stang legt. Voor enkele plaatsen (L 270, Q 75, 94, 169, 174 en179) wordt gemeld dat de opgegeven term ook ter aanduiding van het wolfsgebit gebruikt wordt. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 19, 38b, 41; L 35, 45b; monogr.]
I-10
|
| 33938 |
bitringen |
gebitsringen:
(enk)
gǝbetsreŋk (L432p Susteren)
|
De beide ringen aan het einde van de bitstang. [N 13, 44]
I-10
|
| 19352 |
bits |
bars:
bars (L432p Susteren, ...
L432p Susteren),
bits:
bitsj (L432p Susteren, ...
L432p Susteren)
|
vinnig, onvriendelijk in manier van spreken [bits, scherp, bars, mondig] [N 87 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 33937 |
bitstang |
gebitijzer:
gǝbetizǝr (L432p Susteren)
|
De ijzeren stang van het bit dat het paard in zijn mond heeft. De benaming voor dit onderdeel is vaak hetzelfde als die voor het bit in zijn geheel. [N 13, 42]
I-10
|
| 18635 |
bivakmuts |
bivakmuts:
bivakmótsj (L432p Susteren)
|
bivakmuts, nauw om hoofd en hals sluitend wollen muts die alleen een deel van het gezicht onbedekt laat [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 18113 |
blaar |
blaar:
blaor (L432p Susteren, ...
L432p Susteren)
|
Blaar: blaasachtige opzetting van de huid (blaar, blein). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 25437 |
blaas van een geslacht varken |
blaas:
blōs (L432p Susteren)
|
De blaas van het varken wordt voor verschillende doeleinden gebruikt volgens de respondenten. Men smeert er werkschoenen mee in of de houtzaag. Als heelmiddel wordt hij op een gekneusde plek gelegd. Men vangt er vogels mee of men doet er bloedworst in; zelfs brandewijn wordt ermee gesmokkeld. Hij kan functioneren als ijszak voor een zieke of als afsluiting voor levensmiddelen. Vaak dient de gedroogde blaas als tabakszak of geldzak. Opgeblazen en gedroogd is hij een voetbal voor de jeugd. Men maakt er kunstdarmen van en heel bekend is het gebruik ervan bij het Carnaval als "foekespot" of "rommelspot". Kan men er echt niets mee doen, dan wordt ie weggesmeten. [N 28, 73; N 28, 74; monogr.]
II-1
|