| 24174 |
ijsvogel |
ijsvogeltje:
īē.sveu.gelke (L331p Swalmen)
|
ijsvogel (16,5 schitterend blauwgroen boven, steenrood onder; vliegt snel over beek, sloot en langs ven; broedt in gat in steile over; vangt visjes; vrij zeldzaam [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 18913 |
ijver |
ijver:
iefer (L331p Swalmen, ...
L331p Swalmen)
|
toewijding aan zijn werk [ijver, iever] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 18914 |
ijverig |
ijverig:
ieferich (L331p Swalmen),
ieferig (L331p Swalmen)
|
met ijver vervuld [ijverig, nijver, nijverig, noest, vlijtig, grif] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25134 |
ijzel, bevroren neerslag |
ijzel:
iēzel (L331p Swalmen),
īēzel (L331p Swalmen)
|
ijzel, onderkoelde regen waarvan de straten spiegelglad worden [heezel, hijzel] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25157 |
ijzelen |
ijzelen:
iesələ (L331p Swalmen),
iēzele (L331p Swalmen),
īēzelen (L331p Swalmen)
|
ijzelen [N 22 (1963)], [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 18870 |
ijzen |
gruwen:
grâuwe (L331p Swalmen)
|
vervuld worden van afgrijzen, iets heel erg afschuwelijk vinden [ijzen, schruwen, grijzelen, grillen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 33420 |
ijzeren deurtje voor het ovengat |
ovendeurtje:
[oven]dø̄rkǝ (L331p Swalmen)
|
Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b]
I-6
|
| 32767 |
ijzeren eg |
ijzeren [eg]:
īzǝrǝ [eg] (L331p Swalmen
[(aan één kant te gebruiken)]
)
|
De drie- of vierhoekige eg waarvan zowel het geraamte als de tanden van ijzer waren; zie afb. 55 en 56. Waar zulk een eg als onkruideg en/of als zaadeg diende, is vermeld in de betrokken lemmata verderop. De vorm die de ijzeren eg ter plaatse kon hebben, is hieronder voorgesteld door de tekens ∆ en vierkant. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''.' [JG 1a + 1b add.; N 11, 70 + 71 + 72 add.; N 11A, 161; N J, 10; A 13, 16b; monogr.]
I-2
|
| 32907 |
ijzeren gaffel, oogstgaffel |
gaffel:
gafǝl (L331p Swalmen),
hooigaffel:
[hooi]gafǝl (L331p Swalmen),
schobbegaffel:
šǫbǝgafǝl (L331p Swalmen)
|
Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.]
I-3
|
| 33634 |
ijzeren haak aan de puthaak |
puthaak:
pøͅthōͅk (L331p Swalmen),
schephaak:
šøͅphōͅk (L331p Swalmen)
|
[N 12 (1961)]
I-7
|