e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tegelen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
muts: algemeen muts: muts (Tegelen), mø.ts (Tegelen) muts, hoofddeksel zonder klep of stijve rand [klots, koetsj, pars] [N 25 (1964)] || pet, muts, klak [RND] III-1-3
mutsaard, houtmijt bermhout: aan ZND 01 is hier toegevoed het materiaal van ZND 31 (1939), 019  bermhout (Tegelen), schans: aan ZND 01 is hier toegevoed het materiaal van ZND 31 (1939), 019  sjans (Tegelen), schansenberm: sjansemberm (Tegelen, ... ) houtmijt, stapel takkebossen [N 05A (1964)] || houtmijt, stapel takkenbossen [N 27 (1965)] I-7
muur muur: mu.r (Tegelen), mū.r (Tegelen) Uit diverse materialen, bijvoorbeeld baksteen of beton, opgetrokken bouwwerk ter afscheiding of ter ondersteuning. In dit en de volgende lemmata wordt onder een 'muur' vooral een uit bakstenen samengestelde afscheiding verstaan. Het woord 'wand' wordt in het onderzoeksgebied meestal gebruikt voor een uit verticale en horizontale balken samengestelde muur die vervolgens met vlechtwerk of metselwerk wordt opgevuld. Zie ook de paragraaf over het vak- en vlechtwerk. Worden in een gebouw een of meer kelders aangebracht, dan worden de muren die de kelder omsluiten geheel van harde metselsteen en waterdichte mortel opgetrokken. Een muur die boven de grond wordt opgemetseld, noemt men een 'opgaande muur'. Bij de muren van gebouwen onderscheidt men buiten- en binnenmuren en de voor-, zij- en achtergevel, de muren die respectievelijk de voorzijde, de zijkant en de achterzijde van het bouwwerk vormen. [N 31, 32a; S 25; L 1 a-m; L 6, 41b; L 12, 5; monogr.; Vld] II-9
muurbloem golden laken: cheiranthus cheiri; welriekend, goudgeel of oranje  golde la’kes (Tegelen), welriekende goudgele of oranje muurbloem  golde laɛkes (Tegelen), stinkviool: ook wel golde lakes  sjtink’vioële (Tegelen), welriekende goudgele tuinbloem  sjtinkɛfioële (Tegelen) muurbloem III-4-3
muurblokken deurklotsen: dø̄rklø̜ts (Tegelen), raamklotsen: rāmklø̜ts (Tegelen) Vierkante houten blokjes die men in de muur metselt, om er later de dagstukken van de deur op vast te maken. Volgens de invuller uit L 210 werden muurblokken in het noorden van Nederlands Limburg niet toegepast. [N 32, 11c; N 55, 19b; monogr.] II-9
muurdam, penant penant: pǝnant (Tegelen), pilaar: pilē̜r (Tegelen), tussenstuk: tø̜sǝštø̜k (Tegelen) Betrekkelijk smal stuk muur tussen twee vensters of tussen een venster en een andere muur. [N 55, 75; N 32, 12b; N 32, 14; monogr.] II-9
muurkapelletje muurkapelletje: moerkepelke (Tegelen), nis met een beeldje: nis met en beeldje (Tegelen) Een kastje of kleine nis, aangebracht tegen een muur en voorzien van een beeld of relikwie. [N 96A (1989)] III-3-3
muurplaat muurplaat: mūrplāt (Tegelen) Zie kaart. De plank of balk waarmee de buitenmuur aan de bovenzijde wordt afgedekt en waarop het dakgebint rust. Muurplaten worden met behulp van ankers aan de muur bevestigd. Zie ook afb. 49b. Zie voor het woorddeel -worm in het woordtype onderworm ook het lemma 'Gording'. [N 4A, 14g; N 54, 156; monogr.; div.] II-9
muurstijlen stijlen: štīlǝ (Tegelen) De verticale balken van het vakwerk. Zie ook afb. 46 en 47. [N 4A, 52a; monogr.] II-9
muurvlechting gevelrol in verband met strekkenuitvoering: gēvǝlrǫl en vǝrbant męt štrekǝnūt˲vø̄reŋ (Tegelen) Wigvormig muurdeel waarvan de steenlagen loodrecht op de helling van de muurlijn staan. De lagen van de muurvlechting lopen alle tot een zelfde lintvoeg door. Kleine muurvlechtingen worden uitgevoerd in staand verband, grotere in kruisverband. Zie ook afb. 42. [N 31, 29] II-9